မာတိကာ
သင်္ကေတများသည် ဘာသာစကား၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ပထဝီဝင်အတားအဆီးများကို ကျော်လွှားနိုင်ပြီး လူ့အခွင့်အရေးအတွက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သင်္ကေတများဖြစ်လာသည်။ ဤသင်္ကေတများသည် လူတစ်ဦးချင်းစီအတွက် ဂုဏ်သိက္ခာ၊ တရားမျှတမှုနှင့် တန်းတူညီမျှမှုအတွက် ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်နေသည့် လူ့အခွင့်အရေးစိတ်ဓာတ်ကို ကိုယ်စားပြုပါသည်။
အထင်ကရ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆိုင်းဘုတ်မှ တရားမျှတမှုအတိုင်းအတာအထိ၊ လူ့အခွင့်အရေးသင်္ကေတများသည် လူမှုရေးအတွက် အရိပ်အယောင်များဖြစ်လာသည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း တရားမျှတမှု လှုပ်ရှားမှုများ။ ဤဆောင်းပါးသည် လူ့အခွင့်အရေး၏ အားကောင်းသည့် သင်္ကေတဆယ်ခု၊ ၎င်းတို့၏ မူလအစနှင့် အခြေခံလွတ်လပ်ခွင့်များနှင့် လူ့ဂုဏ်သိက္ခာအတွက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းမှုအပေါ် ၎င်းတို့၏ သက်ရောက်မှုများကို စူးစမ်းလေ့လာထားသည်။
၁။ Amnesty International Candle
Amnesty International Candle သည် အားကောင်းသော မျှော်လင့်ချက်၏ သင်္ကေတ ၊ တရားမျှတမှု နှင့် လူ့အခွင့်အရေး အကာအကွယ် တို့ဖြစ်သည်။ အမှောင်ထုအတွင်း ထွန်းလင်းတောက်ပနေသော အလင်းရောင်ကို ကိုယ်စားပြုသည့် ဖယောင်းတိုင်သည် အားလုံးအတွက် လွတ်လပ်မှုနှင့် ဂုဏ်သိက္ခာဆီသို့ ဦးတည်လမ်းကို လင်းလက်စေသည်။
ဤရိုးရှင်းသော်လည်း သြဇာညောင်းသော သင်္ကေတကို Amnesty International မှ 1961 ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ထောင်ကတည်းက အသုံးပြုခဲ့ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကိုယ်စားပြုမှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ လူ့အခွင့်အရေးတိုက်ပွဲ။
ဖယောင်းတိုင်သည် ကြီးမားသောစိန်ခေါ်မှုများကြားမှ အခြားသူများ၏အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်ရန် ကျွန်ုပ်တို့အား လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။ ဖယောင်းတိုင်သည် ၎င်းတို့၏ဇာစ်မြစ်၊ ခံယူချက် သို့မဟုတ် အခြေအနေများ မည်သို့ပင်ရှိစေကာမူ လူတိုင်း၏အခွင့်အရေးများကို ဂုဏ်တင်ကာကွယ်ထားသော ကမ္ဘာတစ်ခုအတွက် ကျွန်ုပ်တို့၏မျှော်လင့်ချက်ကို ဖော်ညွှန်းပါသည်။
၂။ ကျိုးပဲ့နေသောကြိုးများ
ကျိုးသွားသောကွင်းဆက်များသည် ဖိနှိပ်မှုဆန့်ကျင်ရေးတိုက်ပွဲကို ကိုယ်စားပြုသည့် အစွမ်းထက်သော လူ့အခွင့်အရေးတိုက်ပွဲကို ကိုယ်စားပြုသည်၊ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ရန်အတွက် အတောင်ပံများ ဖြန့်ကြက်ထားသည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ သရဖူအောင်မြင်မှုများထဲတွင် ၁၉၄၈ ခုနှစ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်း (UDHR) သည် လူသားမျိုးနွယ်အားလုံးအတွက် အခြေခံအခွင့်အရေးနှင့် လွတ်လပ်မှု၊ လူမျိုး၊ လူမျိုး၊ ကျား၊ မ၊ နှင့် ဘာသာရေးတို့ကို ကျယ်ပြန့်စွာ ထွန်းလင်းတောက်ပစေသည့် မီးရှူးတန်ဆောင်တစ်ခုဖြစ်သည်။
ခေတ်ပြိုင်လူ့အခွင့်အရေးစိန်ခေါ်မှုများ
လက်ရှိလူ့အခွင့်အရေးအခင်းအကျင်းသည် ချက်ခြင်းအာရုံစူးစိုက်မှုနှင့် အရေးယူမှုလိုအပ်သော အရေးပေါ်ပြဿနာများနှင့် ပြည့်နှက်နေသည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၊ အလျှော့မပေးသောအင်အားသည် ကွာဟမှုကိုပိုမိုဆိုးရွားစေပြီး သန့်ရှင်းသောရေ၊ အစားအစာရရှိရေးနှင့် လုံခြုံသောပတ်ဝန်းကျင်ကဲ့သို့သော အခြေခံအခွင့်အရေးများကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေသည်။
တပြိုင်နက်တည်းတွင် ဉာဏ်ရည်တုနှင့် စောင့်ကြည့်ခြင်းကဲ့သို့သော နည်းပညာဆန်းသစ်တီထွင်မှုများသည် ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာအကျပ်အတည်းများနှင့် အန္တရာယ်များကို မြှင့်တင်ပေးပါသည်။ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ၊ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နှင့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုအပေါ် အကာအကွယ်ပေးခြင်းတို့နှင့် ပတ်သက်သည်။
ပဋိပက္ခများနှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများသည် လူသန်းပေါင်းများစွာကို အမြဲတမ်း နေရာရွှေ့ပြောင်းစေကာ ရေရှည်တည်တံ့သော ဖြေရှင်းနည်းများနှင့် ဒုက္ခသည်များ၏ အခွင့်အရေးများကို ခုခံကာကွယ်ရန် ပြင်းထန်သောလိုအပ်ချက်ကို မီးမောင်းထိုးပြနေသည်။ စနစ်ကျသော လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု၊ ကျားမတန်းတူညီမျှမှုနှင့် LGBTQ+ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုများကို ဆန့်ကျင်တိုက်ပွဲ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေပါသည်။
အနှစ်ချုပ်
လူ့အခွင့်အရေးသင်္ကေတများသည် အခြေခံလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် လွတ်လပ်ခွင့်များကို မြှင့်တင်ကာကွယ်ရာတွင် အလွန်အရေးပါပါသည်။ ၎င်းတို့သည် လူ့ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုနှင့် ဖိနှိပ်မှုများကို တိုက်ဖျက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့၏မျှဝေထားသောတာဝန်ကို အစွမ်းထက်သောသတိပေးချက်အဖြစ် လုပ်ဆောင်ပါသည်။
ဤသင်္ကေတများသည် တန်းတူညီမျှမှုအတွက် ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်နေမှုကို အမှတ်ရစေသည်။တရားမျှတမှုနှင့် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်ရန် အရေးကြီးသည်။ ၎င်းတို့သည် လူ့အခွင့်အရေးကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် ပိုမိုပါဝင်ပြီး သည်းခံနိုင်သော လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ပုံဖော်ရာတွင် မရှိမဖြစ်အဖြစ် ဆက်လက်ရှိနေဦးမည်ဖြစ်သည်။
အလားတူ ဆောင်းပါးများ-
25 ဇူလိုင် 4th သင်္ကေတများ နှင့် အမှန်တကယ်ဆိုလိုသည်မှာ အဘယ်အရာ
15 တန်ခိုးကြီးသော ပုန်ကန်မှုသင်္ကေတများနှင့် ၎င်းတို့ဆိုလိုသည်
19 လွတ်လပ်ရေး၏ အရေးကြီးသောသင်္ကေတများနှင့် ၎င်းတို့ဆိုလိုသည်
မတရား အကျဉ်းချခံထားရသူများ လွတ်မြောက်ရေး။ ကျိုးပဲ့သောကြိုးများ၏ပုံသည် ကျွန်စနစ်ရပ်စဲခြင်း၊ အဓမ္မလုပ်အားပေးခိုင်းစေခြင်းနှင့် အခြားစနစ်တကျဖိနှိပ်မှုပုံစံများကို ကိုယ်စားပြုသည်။ကျိုးပဲ့သောကြိုးများသည် ခက်ခဲမှုနှင့် တိုက်ပွဲဝင်သူတို့၏ ခံနိုင်ရည်ရှိမှုတို့အပေါ် လူ့စိတ်ဓာတ်၏အောင်ပွဲနှင့် ပုံဖော်ထားသည်။ ကျိုးပဲ့နေသောကြိုးများ သည် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမျှ အကျဉ်းချခြင်း သို့မဟုတ် နှိမ့်ချခြင်းမပြုရဟု ယုံကြည်ကြပြီး လူတိုင်းသည် ဂုဏ်သိက္ခာနှင့် လေးစားမှုကို ခံထိုက်သည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ များပြားလှသော ကွဲလွဲမှုများရှိနေသော်လည်း၊ လူများသည် ၎င်းတို့၏ သံကြိုးများကို ဖြိုခွဲနိုင်ပြီး ပိုမိုအားကောင်းပြီး စွမ်းအားများ ပေါ်ထွက်လာနိုင်ကြောင်း ၎င်းတို့က ကျွန်ုပ်တို့အား သတိပေးထားသည်။
၃။ တန်းတူညီမျှရေး သင်္ကေတ
နှိမ့်ချသော တန်းတူညီမျှသင်္ကေတ (=) သည် သင်္ချာသင်္ကေတမျှသာထက် များစွာပိုပါသည်။ ၎င်းသည် ၎င်း၏ ကိန်းဂဏာန်းဇစ်မြစ်ကို ကျော်လွန်ကာ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် တန်းတူညီမျှမှု၏ တန်ခိုးကြီးသော သင်္ကေတတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။
စိတ်စွန်းကွက်မှု၊ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုနှင့် မညီမျှမှုကို ဆန့်ကျင်ဘက်တွင် ရပ်တည်နေခြင်း၊ တူညီသောလက္ခဏာသည် လူတစ်ဦးချင်းစီသည် တန်းတူညီမျှနှင့် လေးစားထိုက်သည့် အခြေခံမူကို ကိုယ်စားပြုပြီး၊ ဂုဏ်သိက္ခာ။ ဤအထင်ကရ သင်္ကေတသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ လူမှုတရားမျှတမှုဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများနှင့် စည်းရုံးလှုံ့ဆော်မှုများနှင့် ထပ်တူထပ်မျှဖြစ်လာပြီး တရားမျှတပြီး ပိုမိုသာတူညီမျှသောကမ္ဘာတစ်ခုရရှိရန် တောင်းဆိုပါသည်။
တူညီသောနိမိတ်သည် မှန်ကန်သောအရာအတွက် ရပ်တည်ပြီး မတရားမှုမှန်သမျှကို တိုက်ဖျက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့အား တိုက်တွန်းထားသည်။ ပိုမိုသဟဇာတမျှတပြီး ဟန်ချက်ညီသောကမ္ဘာကို ဖန်တီးရာတွင် ကျွန်ုပ်တို့ အတူတကွ ခြားနားချက်တစ်ခုကို ဖန်တီးနိုင်သည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့အား သတိပေးထားသည်။
၄။ တရားမျှတမှုအတိုင်းအတာ
တရားမျှတမှု သည် စမ်းသပ်မှုကို ခံနိုင်ရည်ရှိခဲ့သည့် လူ့အခွင့်အရေး၏ အထင်ကရ သင်္ကေတတစ်ခုဖြစ်သည်။အချိန်၏ လူမျိုး၊ ကျား၊ မ သို့မဟုတ် နောက်ခံ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ တရားမျှတမှုသည် ဦးတည်ချက်၊ ဘက်မလိုက်၊ ဟန်ချက်ညီသင့်သည်ဟူသော အယူအဆကို ကိုယ်စားပြုပါသည်။
တရားစီရင်ရေးစနစ်၏ သမာသမတ်ကျမှုနှင့် ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျမှုကို ကိုယ်စားပြုသည့် ချိန်ခွင်များကို မကြာခဏ မျက်ကွယ်ပြုထားသော အမျိုးသမီးတစ်ဦးမှ ချုပ်ကိုင်ထားသည်။ တရားမျှတမှုအတိုင်းအတာများသည် သင်္ကေတတစ်ခုမျှသာမဟုတ်၊ တရားမျှတမှုနှင့် သာတူညီမျှမှု၏ အဓိကအခြေခံမူများကို ထည့်သွင်းထားသည်။
တရားမျှတမှုကို တန်းတူရည်တူနှင့် ဘက်လိုက်မှုမရှိဘဲ ဖြန့်ဝေသင့်သည်ဟူသော စဉ်ဆက်မပြတ်သတိပေးချက်တစ်ရပ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ ယနေ့ခေတ်တွင်၊ တရားမျှတမှုအတိုင်းအတာကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အဖွဲ့အစည်းအများအပြားမှ၊ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းများမှ တရားရေးဆိုင်ရာတရားရုံးများအထိ၊ လူ့အခွင့်အရေးကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် အားလုံးအတွက် တရားမျှတမှုရရှိရေး၏ အရေးပါမှုကို သက်သေပြရန်အတွက် အသုံးပြုကြသည်။
၅။ မီးရှူးတိုင်
မီးရှူးတိုင်သည် မျှော်လင့်ချက်၊ လွတ်လပ်မှုနှင့် ဉာဏ်အလင်း၏တန်ဖိုးများကို ဖော်ညွှန်းသည့် အစွမ်းထက်သော လူ့အခွင့်အရေးသင်္ကေတဖြစ်သည်။ မီးရှူးမီးပုံသည် မောဟနှင့်အာဏာရှင်တို့၏ အသိပညာအောင်မြင်မှုကို ကိုယ်စားပြုလေ့ရှိသည်။
သမိုင်းတစ်လျှောက်လုံးတွင် မီးရှူးအား လွတ်လပ်မှု နှင့် အသိပညာလိုက်စားမှုတို့ကို သင်္ကေတအဖြစ် အမျိုးသမီးများက မကြာခဏ မြှောက်စားလေ့ရှိသည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ လွတ်လပ်ရေးနှင့် ပြင်သစ်ရှိ လွတ်လပ်ရေးရုပ်ထု ။
၎င်းသည် တရားမျှတမှုနှင့် လွတ်လပ်မှုလမ်းကြောင်းကို တောက်ပစေပြီး လူတို့ကို ပိုမိုကောင်းမွန်သောအနာဂတ်ဆီသို့ လမ်းညွှန်ပေးသည့် အလင်းရောင်ကို ကိုယ်စားပြုသည်။ မျှော်လင့်ချက်၏သင်္ကေတအနေဖြင့် မီးရှူးတိုင်သည် လူတစ်ဦးချင်းစီအား အရေးယူရန်နှင့် ၎င်းတို့၏အခွင့်အရေးများကို ခုခံကာကွယ်ရန်၊ ဖိနှိပ်မှုများကို ဆန့်ကျင်ကာ ပိုမိုတောက်ပသော မနက်ဖြန်အတွက် တိုက်ပွဲဝင်ရန် လှုံ့ဆော်ပေးသည်။
၆။ ငြိမ်းချမ်းရေး လက်မှတ်
The ငြိမ်းချမ်းရေး သင်္ကေတ သည် တစ်ကမ္ဘာလုံးက အသိအမှတ်ပြုထားသော လူ့အခွင့်အရေး သင်္ကေတဖြစ်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့အား ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် အကြမ်းမဖက်မှုဆိုင်ရာ အရေးပါမှုတို့ကို အားကောင်းစွာ သတိပေးထားသည်။ ဗြိတိန်အနုပညာရှင် Gerald Holtom သည် 1958 ခုနှစ်တွင် နျူကလီးယားလက်နက်များကိုဆန့်ကျင်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်းဘုတ်ကို ဒီဇိုင်းရေးဆွဲခဲ့သည်။
အမှတ်တံဆိပ်သည် ငြိမ်းချမ်းရေးလှုပ်ရှားမှုအတွင်း လျင်မြန်စွာရေပန်းစားလာခဲ့ပြီး ထိုအချိန်မှစ၍ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် လူမှုရေးတရားမျှတမှုတိုက်ပွဲများနှင့် ထပ်တူထပ်မျှဖြစ်လာသည်။ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆိုင်းဘုတ်သည် အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ရန်စမှုများမှ ကင်းဝေးပြီး လူတိုင်း အသက်ကို ထိုက်တန်ကြောင်း ခံယူချက် ကို ဖော်ညွှန်းပါသည်။
ငြိမ်းချမ်းရေး ၊ အကြမ်းမဖက်ရေးနှင့် စစ်ပွဲများ ရပ်စဲရေး အတွက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့ အစည်း အများအပြား ၏ လှုပ်ရှားမှုများတွင် ထင်ရှားသော လက္ခဏာ ပါဝင်သည်။
<၄>၇။ သက်တန့်အလံသက်တံ့အလံ သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ကမ္ဘာကြီးကို ကြွယ်ဝစေမည့် မတူကွဲပြားသော အထောက်အထားများ၏ ရောင်စဉ်တန်းများကို ကိုယ်စားပြုသည့် လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ တက်ကြွသောသင်္ကေတတစ်ခုဖြစ်သည်။ ကျားမ သို့မဟုတ် လိင်စိတ်ခံယူမှု မခွဲခြားဘဲ ၎င်းတို့၏ ချစ်ခွင့်နှင့် ချစ်ခွင့်အတွက် ရုန်းကန်ခဲ့ရသူများအတွက် မျှော်လင့်ချက် မီးရှူးတန်ဆောင်အဖြစ် ရပ်တည်နေပါသည်။
၎င်းသည် ၁၉၇၀ ခုနှစ်များနှောင်းပိုင်းတွင် စတင်တည်ထောင်ချိန်မှစ၍ သက်တံအလံသည် အသွင်ပြောင်းသွားခဲ့သည်။ စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့် ပေါင်းစည်းခြင်း၏ အစွမ်းထက်သော သင်္ကေတဖြစ်ပြီး မရေမတွက်နိုင်သော လူတစ်ဦးချင်းစီ စည်းလုံးပြီး ၎င်းတို့၏အခွင့်အရေးအတွက် ရပ်တည်ရန် လှုံ့ဆော်ပေးသည်။ ချစ်ခြင်းမေတ္တာသည် ချစ်ခြင်းမေတ္တာဖြစ်ကြောင်း သတိပေးချက်အဖြစ် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေပြီး လူတိုင်းသည် ၎င်းတို့၏ဘဝကို ဂုဏ်သိက္ခာရှိရှိ လေးလေးစားစားနေထိုင်ပိုင်ခွင့်ရှိသည်။
၈။ Dove of Peace
ချိုးငှက် ပုံသဏ္ဍာန် သံလွင်ခက် သည် ပဋိပက္ခအဆုံးသတ်ခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး၏အစကို ကိုယ်စားပြုသည်။ အဲဒါရှိတယ်။ငြိမ်းချမ်းပြီး ပဋိပက္ခကင်းစင်သော ကမ္ဘာတွင် နေထိုင်ခွင့်ကို ကိုယ်စားပြုသည့် ကျယ်ပြန့်သော လူ့အခွင့်အရေး သင်္ကေတ ဖြစ်လာသည်။
ငြိမ်းချမ်းရေးချိုးငှက်သည် စစ်မရှိခြင်း၏ သင်္ကေတတစ်ခုမျှသာ မဟုတ်ပါ။ အကြောက်တရားမရှိဘဲ လွတ်လပ်စွာနေထိုင်ခွင့်နှင့် တန်းတူညီမျှ ဆက်ဆံမှုနှင့် အကာအကွယ်ပေးပိုင်ခွင့်တို့အပါအဝင် လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ သဘောတရားကိုလည်း ထည့်သွင်းဖော်ပြထားသည်။
ချိုးငှက်၏ နူးညံ့သိမ်မွေ့မှုနှင့် အကြမ်းမဖက်သော သဘောသဘာဝသည် ပဋိပက္ခများအတွက် အကြမ်းမဖက်သော ဖြေရှင်းနည်းများကို မြှင့်တင်ပေးပြီး လူတို့ကို လှုံ့ဆော်ပေးသည်။ ပိုမိုငြိမ်းချမ်း၍ တရားမျှတသော လူ့အဖွဲ့အစည်းဖြစ်ရန် ကြိုးပမ်းရန်။
၉။ မြှောက်ထားသော လက်သီး
မြှောက်ထားသော လက်သီးသည် လူ့အခွင့်အရေးကို ကိုယ်စားပြုသည်။ ဤနေရာတွင် ကြည့်ပါ။လက်သီးဆုပ်သည် လူ့အခွင့်အရေးနှင့် လူမှုရေးတရားမျှတမှုဆိုင်ရာ သင်္ကေတဖြစ်ပြီး တန်းတူညီမျှမှု၊ လွတ်လပ်မှုနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုတို့အတွက် ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်မှုကို ကိုယ်စားပြုသည်။ သြဇာကြီးမားသော ဤတံဆိပ်သည် အလုပ်သမားနှင့် နိုင်ငံသားအခွင့်အရေး လှုပ်ရှားမှုများအကြောင်း ကြွယ်ဝသောသမိုင်းကြောင်းရှိပြီး ၎င်းအား ဖိနှိပ်မှုနှင့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုများကို ခုခံဆန့်ကျင်သည့်သင်္ကေတအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့သည်။
လက်ကိုဆုပ်ကိုင်ထားခြင်းသည် လူတစ်ဦးချင်းစီတွင် လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိသည်ဟူသော အယူအဆကို ကိုယ်စားပြုသည်။ ပြောင်းလဲခြင်းအကျိုးသက်ရောက်ပြီး ၎င်းတို့၏ကံကြမ္မာကို ထိန်းချုပ်ပါ။ ၎င်းသည် စည်းလုံးညီညွတ်မှုစိတ်ဓာတ်နှင့် ခွန်အား ကို ကိုယ်စားပြုပြီး တရားမျှတမှုနှင့် တရားမျှတမှုအတွက် ကျွန်ုပ်တို့၏ကြိုးပမ်းမှုတွင် ကျွန်ုပ်တို့တစ်ဦးတည်းမဟုတ်ကြောင်း စိတ်ချသေချာစေပါသည်။
လက်သီးကို မြှောက်လိုက်ခြင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့အား ရပ်တည်ရန်လှုံ့ဆော်မှုတစ်ခုအဖြစ် လုပ်ဆောင်ပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏အခွင့်အရေးအတွက် ကြိုးပမ်းပြီး မတရားမှုများကို မည်သည့်နေရာ၌မဆို တွန်းလှန်ပါ။
၁၀။ Human Rights Watch
Human Rights Watch သည် မယိမ်းယိုင်သော ထောက်ခံအားပေးသူဖြစ်သည်။အခြေခံလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် လွတ်လပ်ခွင့်များကို အကာအကွယ်ပေးရန်အတွက် တသမတ်တည်း မမောမပန်း တိုက်ပွဲဝင်နေပါသည်။ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကို စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းနှင့် ဖော်ထုတ်ခြင်းဆိုင်ရာ ကျယ်ပြန့်သော မှတ်တမ်းနှင့်အတူ၊ အဖွဲ့အစည်းသည် အပြောင်းအလဲနှင့် တရားမျှတမှုအတွက် အားကောင်းသည့် အသံဖြစ်လာသည်။
လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့သည် မျှော်လင့်ချက်နှင့် ရဲစွမ်းသတ္တိရှိသော မီးရှူးတန်ဆောင်ကို ကိုယ်စားပြုပြီး၊ သူတို့ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ လေးစားမှု ကို နင်းချေပြီး ဆော်သြတယ်။ အဖွဲ့အစည်း၏ မဆုတ်မနစ်ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများသည် လူ့အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်ရန်နှင့် တန်းတူညီမျှမှုနှင့် တရားမျှတမှုကို မြှင့်တင်ရန် ဆက်လက်ရုန်းကန်နေရကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့အား အမှတ်ရစေသည်။
ဇွဲလုံ့လနှင့် ကတိကဝတ်များ၏ သင်္ကေတအနေဖြင့်၊ ၎င်းသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ လူတစ်ဦးချင်းစီအား စည်းလုံးညီညွတ်ပြီး အားလုံးအတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်သောအနာဂတ်ဆီသို့ ဦးတည်လုပ်ဆောင်ရန် လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။<၃><၄>၁၁။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်း လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကြေညာစာတမ်းသည် လူ့အခွင့်အရေးကို ကိုယ်စားပြုသည်။ ၎င်းကို ဤနေရာတွင်ကြည့်ပါ။
လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကြေငြာစာတမ်းသည် စာရွက်စာတမ်းတစ်ခုမျှသာဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်အနေဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့၏စုပေါင်းတန်ဖိုးများဖော်ပြချက်ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော ဤအထင်ကရသဘောတူညီချက်သည် ခေတ်သစ်လူ့အခွင့်အရေးဥပဒေ၏ အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်ပြီး တရားမျှတမှုနှင့် တန်းတူညီမျှမှုအတွက် တိုက်ပွဲဝင်သူများအတွက် မျှော်လင့်ချက်မီးရှူးတန်ဆောင်ဖြစ်ခဲ့သည်။
ကြေညာချက်သည် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့၏ တူညီသောကတိကဝတ်များ၏ သင်္ကေတတစ်ခုဖြစ်သည်။ လူမျိုး၊ ကျား၊ မ၊ ဘာသာ၊ သို့မဟုတ် အခြားမည်သည့် စရိုက်လက္ခဏာကိုမဆို မခွဲခြားဘဲ လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ အခြေခံလွတ်လပ်ခွင့်များကို မြှင့်တင်ပါ။
ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးသည် အသက်၊ လွတ်လပ်ခွင့်နှင့် ရပိုင်ခွင့်များဖြစ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့အား သတိပေးသည်။လုံခြုံရေးနှင့် ဤအခွင့်အရေးများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးက လေးစားလိုက်နာကြောင်း သေချာစေရန် အတူတကွ လုပ်ဆောင်ရန် ကျွန်ုပ်တို့အား လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။
၁၂။ ဖဲကြိုးနီ
ဖဲကြိုးနီသည် HIV/AIDS ဝေဒနာရှင်များအတွက် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့် ပံ့ပိုးကူညီမှုဆိုင်ရာ အသိအမှတ်ပြု သင်္ကေတတစ်ခု ဖြစ်လာပြီး ၎င်းသည် လူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်ရေး လိုအပ်ကြောင်း အသိပညာများ မြှင့်တင်ရာတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့ပါသည်။ ဤရောဂါကြောင့် ထိခိုက်ခံစားရသူများ။
ဖဲကြိုး၏နက်ရှိုင်းသော အနီရောင် သည် HIV/AIDS ဝေဒနာရှင်များနေ့စဥ်ကြုံတွေ့နေရသော ဝေဒနာနှင့် အမည်းစက်ကို အမှတ်ရစေသည်။ ဖဲကြိုးနီသည် HIV/AIDS ဒဏ်ခံရသူများအတွက် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုရရှိရေး၊ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကင်းရှင်းရေးနှင့် တန်းတူရည်တူကုသမှုများအပါအဝင် လူ့အခွင့်အရေးကာကွယ်မှု၏ အရေးပါမှုကို ကိုယ်စားပြုပါသည်။
၎င်းသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများအတွက် အစွမ်းထက်သည့်ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်လာသည်။ ရောဂါနှင့်ဆက်စပ်သော အမည်းစက်နှင့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုများကို တိုက်ဖျက်ရန် ကူညီပေးပြီး HIV/AIDS နှင့် နေထိုင်သူများ၏ အခွင့်အရေးများအတွက် ထောက်ခံအားပေးခြင်း။
၁၃။ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဥရောပကွန်ဗင်းရှင်း
လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဥရောပကွန်ဗင်းရှင်းသည် လူ့အခွင့်အရေးကို ကိုယ်စားပြုသည်။ ၎င်းကို ဤနေရာတွင်ကြည့်ပါ။လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဥရောပကွန်ဗင်းရှင်းသည် ဥရောပရှိလူများ၏ အခြေခံအခွင့်အရေးနှင့် လွတ်လပ်ခွင့်များကို အကာအကွယ်ပေးသည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် အပြည့်စုံဆုံး လူ့အခွင့်အရေးစာတမ်းအဖြစ် ထင်ရှားသည်။
၎င်းကို ကောင်စီက လက်ခံသည်။ ၁၉၅၀ တွင် ဥရောပ၏ လူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်ရေး ခေတ်သစ်ကို အမှတ်အသားပြုခဲ့သည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် ဥရောပကွန်ဗင်းရှင်းသည် လူ့အခွင့်အရေးအတွက် စံနမူနာတစ်ခုအဖြစ် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ အကာအကွယ်ပေးကာ လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေရန် အခြားနိုင်ငံများကို လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။
ကွန်ဗင်းရှင်းသည် ဥရောပရှိ လူတစ်ဦးချင်းစီအတွက် စကြဝဠာလွတ်လပ်မှုနှင့် ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်း၏ အရေးပါမှုကို ထင်ဟပ်စေသည်။ ၎င်းသည် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကို တိုက်ဖျက်ရာတွင် အစွမ်းထက်သောကိရိယာတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ လူတိုင်းအတွက် ပိုမိုလုံခြုံပြီး တရားမျှတသောလူ့အဖွဲ့အစည်းကို ဖန်တီးပေးပါသည်။
14။ UN အမှတ်တံဆိပ်
UN တံဆိပ်သည် လူ့အခွင့်အရေး၏ သင်္ကေတတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းကို ဤနေရာတွင်ကြည့်ပါ။ကုလတံဆိပ်သည် လူ့အခွင့်အရေး၏သင်္ကေတဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ လူ့အခွင့်အရေးကို ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရန် ကုလသမဂ္ဂ၏ကတိကဝတ်များကို ကိုယ်စားပြုသည်။ တံဆိပ်သည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ကိုယ်စားပြုသည့် သံလွင်ခက်များဖြင့် ဝန်းရံထားသည့် ကမ္ဘာ့မြေပုံတစ်ခုဖြစ်ပြီး အပြာရောင် နောက်ခံဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး ကုလသမဂ္ဂ၏ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် လွတ်လပ်ခွင့်များကို မြှင့်တင်ပေးသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ကိုယ်စားပြုထားသည်။
ကုလ သမဂ္ဂ အမှတ်တံဆိပ် လူ့အခွင့်အရေးသည် ကုလသမဂ္ဂ၏ မစ်ရှင်၏ အခြေခံကျသော ကဏ္ဍတစ်ခုဖြစ်ကြောင်းနှင့် အဖွဲ့အစည်းသည် ၎င်းတို့အား နိုင်ငံတိုင်းတွင် လက်ကိုင်ထားပြီး လေးစားကြောင်း သေချာစေရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း မြင်သာသော သတိပေးချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။
အမှတ်တံဆိပ်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၏ အထင်ကရ သင်္ကေတတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ လူ့အခွင့်အရေးတိုက်ပွဲနှင့် ပိုမိုမျှတပြီး တရားမျှတသောကမ္ဘာကို ရှာဖွေရန်။
၁၅။ ပန်းရောင်တြိဂံ
ပန်းရောင်တြိဂံသည် လူ့အခွင့်အရေး၏ သင်္ကေတတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤနေရာတွင်ကြည့်ပါ။ပန်းရောင်တြိဂံသည် အထူးသဖြင့် LGBTQ+ အသိုင်းအဝိုင်း အတွက် လူ့အခွင့်အရေး၏ သင်္ကေတဖြစ်သည်။ နာဇီချွေးတပ်စခန်းများရှိ လိင်တူချစ်သူများအား ခွဲခြားသတ်မှတ်ရာတွင် အရှက်ရစေမည့် တံဆိပ်တစ်ခုအဖြစ် မူလက အသုံးပြုခဲ့ပြီး ယင်းကို ဂုဏ်ယူမှုသင်္ကေတအဖြစ် ပြန်လည်သိမ်းယူခဲ့သည်။နှင့် ခံနိုင်ရည်ရှိခြင်း ။
ပန်းရောင်တြိဂံသည် သမိုင်းတစ်လျှောက် LGBTQ+ အသိုင်းအဝိုင်းမှ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည့် နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုနှင့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုဆိုင်ရာ သတိပေးချက်တစ်ခုဖြစ်ပြီး တန်းတူညီမျှမှုနှင့် လက်ခံမှုရရှိရေးအတွက် ဆက်လက်ရုန်းကန်မှုကို မီးမောင်းထိုးပြသည်။
ဤသင်္ကေတသည် လူ့အခွင့်အရေးအတွက် မြင်နိုင်စွမ်းနှင့် ထောက်ခံအားပေးမှု၏ အရေးပါမှုကိုလည်း အလေးပေးဖော်ပြပြီး လူတစ်ဦးချင်းစီသည် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းကို ဆန့်ကျင်ကာ ပိုမိုပါဝင်နိုင်သည့် လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ရန် အားပေးတိုက်တွန်းပါသည်။ ပန်းရောင်တြိဂံသည် LGBTQ+ အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှု၏ အစွမ်းထက်သော သင်္ကေတတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေကာ ရပ်ရွာ၏ ခံနိုင်ရည်အားနှင့် ခွန်အားများကို ဖော်ညွှန်းနေပါသည်။
လူ့အခွင့်အရေး၏ တက်ကြွသော ပေါ်ထွန်းမှုနှင့် ချဲ့ထွင်မှု
ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုများနှင့် ဝိညာဉ်ရေးရာများကို ခြေရာခံခြင်း ထုံးတမ်းစဉ်လာများ၊ လူ့အခွင့်အရေး ရောင်စုံ ရောင်စုံ ချည်မျှင်များသည် သမိုင်းကြောင်းကို ဖြတ်သန်းနေပါသည်။ 1215 ခုနှစ်တွင် အထူးခြားဆုံး မှတ်တိုင်တစ်ခုဖြစ်သည့် Magna Carta သည် တန်ခိုးအကြီးဆုံး ဘုရင်တစ်ပါးပင်လျှင် လူတိုင်း တရားဥပဒေရှေ့မှောက်တွင် ဦးညွှတ်ခံရသည်ဟူသော အယူအဆကို ညွှန်ပြခဲ့သည်။
John Locke နှင့် Jean-Jacques Rousseau ကဲ့သို့သော အမြော်အမြင်ရှိသော ဉာဏ်အလင်းပေးသည့် တွေးခေါ်ရှင်များဖြစ်သည့် လူ့အခွင့်အရေးကို လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့သည်။ လူအားလုံး မျှဝေခံစားနိုင်သော ပင်ကိုယ်အခွင့်အရေးများအတွက် ကိလေသာကို မီးခိုးထိုးခြင်း၊ မြင့်မြတ်သောဘဝ၊ လွတ်လပ်မှုနှင့် ပိုင်ဆိုင်မှုတို့ကို လွှမ်းခြုံထားသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး၏ ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်ဖွယ်ရာ အဖြစ်အပျက်များနှင့် မီးလောင်တိုက်သွင်းခြင်း၏ အေးစက်သော ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းမှုများသည် လူ့အခွင့်အရေးကို အသိအမှတ်ပြုကာ အကာအကွယ်ပေးခြင်းအတွက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နိုးကြားမှုကို လှုံ့ဆော်ပေးခဲ့သည်။
ဤအဖြစ်ဆိုးများ၏ ပြာပုံမှသည် ကုလသမဂ္ဂသည် ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် ဖီးနစ်ကဲ့သို့ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ င်း