မာတိကာ
ဂရိဒဏ္ဍာရီ တွင်၊ Iapetus သည် Zeus နှင့် အခြားသော အိုလံပစ်များမတိုင်မီက နတ်ဘုရားများ မျိုးဆက်မှ ပါဝင်ခဲ့သော Titan နတ်ဘုရားဖြစ်သည်။ သူသည် Titanomachy တွင် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သော သားလေးယောက်၏ဖခင်ဖြစ်ခြင်းကြောင့် အကျော်ကြားဆုံးဖြစ်သည်။
Iapetus သည် ဂရိဒဏ္ဍာရီတွင် အရေးပါသော နတ်ဘုရားတစ်ပါးဖြစ်သော်လည်း၊ သူသည် ၎င်း၏ ဒဏ္ဍာရီများတွင် မည်သည့်အခါမှ မဖော်ပြဘဲ ပိုမိုရှင်းလင်းသော ဇာတ်ကောင်များထဲမှ တစ်ဦးအဖြစ် ကျန်ရှိနေခဲ့သည်။ ဤဆောင်းပါးတွင်၊ သူ၏ ဇာတ်လမ်းနှင့် သေခြင်းတရား၏ နတ်ဘုရားအဖြစ် သူ၏ အရေးပါပုံကို အနီးကပ် လေ့လာကြည့်ပါမည်။
Iapetus သည် မည်သူနည်း။
ရှေးဦးနတ်ဘုရားများမှ မွေးဖွားလာသော Uranus (ကောင်းကင်) နှင့် Gaia (ကမ္ဘာမြေ)၊ Iapetus သည် မူလ Titans များဖြစ်ကြသော ကလေး 12 ဦးထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည်။
တိုင်တန်များ (Uranides ဟုလည်းခေါ်သည်) သည် အင်အားကြီးမားသောမျိုးနွယ်ဖြစ်သည်။ အိုလံပစ်များမတိုင်မီ တည်ရှိခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် မယုံနိုင်လောက်အောင် ခွန်အားများ ပိုင်ဆိုင်ထားသည့်အပြင် မှော်ပညာနှင့် ရှေးဘာသာတရားများ၏ ထုံးတမ်းစဉ်လာများကို တတ်ကျွမ်းသည့် မသေနိုင်သောဘီလူးကြီးများဟု ဆိုကြသည်။ သူတို့ကို Elder Gods လို့လည်း ခေါ်ကြပြီး Othrys တောင်ပေါ်မှာ နေထိုင်ကြပါတယ်။
Iapetus နဲ့ သူ့မွေးချင်းတွေဟာ ပထမမျိုးဆက် Titans တွေဖြစ်ပြီး သူတို့တစ်ဉီးစီမှာ သူတို့ရဲ့ သြဇာလွှမ်းမိုးမှုနယ်ပယ်အသီးသီးရှိကြပါတယ်။ သူ၏မွေးချင်းများမှာ-
- Cronus – Titans ၏ဘုရင်နှင့် ကောင်းကင်ဘုံနတ်ဘုရား
- Crius – ကြယ်နက္ခတ်များ၏နတ်ဘုရား
- Coeus – စူးစမ်းလိုစိတ်၏ဘုရား
- Hyperion – ကောင်းကင်အလင်း၏ကိုယ်ယောင်လက္ခဏာ
- Oceanus – မြေကြီးကိုဝန်းရံထားသောမြစ်ကြီးဖြစ်သော Okeanos ၏နတ်ဘုရား
- Rhea – နတ်ဘုရားမမွေးဖွားမှု၊ မျိုးဆက်နှင့် မိခင်ဖြစ်မှု
- Themis – ဥပဒေနှင့် တရားမျှတမှု
- Tethys – ရေချို၏ ပဏာမဖောင့်နတ်သမီး
- Theia – Titanness of sight
- Mnemosyne – မှတ်ဉာဏ်နတ်ဘုရားမ
- Phoebe – တောက်ပသောဥာဏ်ပညာနတ်ဘုရားမ
တိုင်တန်များသည် အုပ်စုတစ်စုတည်းသာဖြစ်သည်။ Gaia ၏သားသမီးများသာမက သူမတွင်များစွာပါရှိသောကြောင့် Iapetus သည် Cyclopes, the Gigantes နှင့် Hecatonchires ကဲ့သို့သော မွေးချင်းများစွာရှိသည်။
Iapetus ၏အမည်၏အဓိပ္ပာယ်
Iapetus ၏အမည်သည် ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ ဂရိစကားလုံး 'iapetos' သို့မဟုတ် 'japetus' ဟူသောအဓိပ္ပါယ်မှာ 'piercer' ဖြစ်သည်။ ယင်းက သူသည် အကြမ်းဖက်မှု၏ နတ်ဘုရားဖြစ်နိုင်သည်ဟု ညွှန်ပြနေသည်။ သို့သော် သူ့ကို သေခြင်းတရား၏ဘုရားအဖြစ် အများအားဖြင့် သိကြသည်။ မြေကြီးနှင့် ကောင်းကင်ကို ပိုင်းခြားထားသော မဏ္ဍိုင်တစ်ခု၏ ပင်ကိုယ်လက္ခဏာအဖြစ်လည်း မှတ်ယူခံရသည်။ Iapetus သည် သေသူများ၏သက်တမ်းကို အုပ်စိုးခဲ့သော်လည်း အကြောင်းအရင်းအတိအကျမသိရသေးသော်လည်း လက်မှုပညာနှင့်အချိန်၏နတ်ဘုရားဟုလည်းခေါ်ဆိုခဲ့သည်။
Iapetus ရွှေခေတ်
Iapetus မွေးဖွားသောအခါ သူ၏ဖခင် Uranus သည် စကြဝဠာ၏ အထွဋ်အမြတ် အုပ်ချုပ်သူဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း သူသည် အာဏာရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး သူ့ဇနီး Gaia က သူ့ကို လုပ်ကြံခဲ့သည်။ Gaia သည် ၎င်း၏သားသမီးများဖြစ်သည့် Titans များကို ၎င်းတို့၏ဖခင်အား ဖြုတ်ချရန် စည်းရုံးခဲ့ပြီး အားလုံးက သဘောတူခဲ့သော်လည်း Cronus သည် လက်နက်ကိုကိုင်ဆောင်လိုသော Titans များထဲမှ တစ်ဦးတည်းသာဖြစ်သည်။
Gaia သည် Cronus ကို adamantine တံစဉ်နှင့် Titan ညီအစ်ကိုများကို ပေးခဲ့သည်။ သူတို့အဖေကို ချောင်းမြောင်းဖို့ ပြင်ဆင်တယ်။ Uranus လာတုန်းကGaia နှင့် မိတ်ဖွဲ့ရန်အတွက် ကောင်းကင်မှဆင်းသက်လာသော ညီအစ်ကိုလေးယောက်ဖြစ်သော Iapetus၊ Hyperion၊ Crius နှင့် Coeus တို့သည် Cronus ကို မြေကြီးထောင့်လေးထောင့်တွင် ချလိုက်ပြီး Uranus ကို ဖြိုခွင်းလိုက်သည်။ ဤညီအစ်ကိုများသည် ကောင်းကင်နှင့်မြေကြီးကို သီးခြားစီခွဲထားသည့် စကြဝဠာတိုင်လေးခုကို ကိုယ်စားပြုသည်။ Iapetus သည် အနောက်ဘက်မဏ္ဍိုင်ဖြစ်ပြီး၊ နောက်ပိုင်းတွင် သားဖြစ်သူ Atlas က လွှဲပြောင်းရယူခဲ့သည်။
Uranus သည် ၎င်း၏ စွမ်းအားအများစုကို ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး ကောင်းကင်သို့ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ ထို့နောက် Cronus သည် စကြဝဠာ၏ အမြင့်မြတ်ဆုံး နတ်ဘုရား ဖြစ်လာခဲ့သည်။ Cronus သည် စကြာဝဠာအတွက် သာယာဝပြောသောအချိန်ဖြစ်သည့် ဒဏ္ဍာရီရွှေခေတ်သို့ တိုက်တန်များကို ဦးဆောင်ခဲ့သည်။ ဤကာလအတွင်း Iapetus သည် နတ်ဘုရားအဖြစ် အလှူငွေများ ထည့်ဝင်ခဲ့ပါသည်။
Titanomachy
Zeus နှင့် Olympians တို့သည် Cronus ကို ဖြုတ်ချပြီး Titans များကြား စစ်ပွဲစတင်ကာ ရွှေခေတ်အဆုံးသတ်သွားသောအခါ၊ ဆယ်နှစ်ကြာအောင် အိုလံပစ်ပွဲ။ ၎င်းကို Titanomachy ဟုလူသိများပြီး ဂရိဒဏ္ဍာရီတွင်အကျော်ကြားဆုံးနှင့်အကြီးဆုံးဖြစ်ရပ်များထဲမှတစ်ခုဖြစ်သည်။
Iapetus သည် Titanomachy တွင်အကြီးမြတ်ဆုံးတိုက်ခိုက်ရေးသမားနှင့်အဖျက်အဆီးအများဆုံးတိုက်တန်းများထဲမှတစ်ဉီးအဖြစ်ပါဝင်ခဲ့သည်။ ကံမကောင်းစွာဖြင့်၊ Titanomachy ၏ အဖြစ်အပျက်များကို အသေးစိတ်ဖော်ပြသော အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သော စာသားများမရှိသောကြောင့် ၎င်းအကြောင်းကို များများစားစားမသိရှိပါ။ Zeus နှင့် Iapetus တို့သည် တဦးချင်း တိုက်ခိုက်ကြပြီး Zeus သည် အောင်ပွဲခံခဲ့သည်ဟု အချို့သတင်းရင်းမြစ်များက ဆိုကြသည်။ သို့ဆိုလျှင် ဤသည်မှာ စစ်ပွဲအတွင်း အချိုးအကွေ့တစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်သည်။ မှန်ပါက၊ Iapetus အနေဖြင့် ချုပ်ကိုင်ထားသော အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍကို မီးမောင်းထိုးပြပါသည်။Titan။
Zeus နှင့် Olympians တို့သည် စစ်ပွဲတွင် အနိုင်ရခဲ့ပြီး စကြဝဠာ၏ အမြင့်မြတ်ဆုံးသော အုပ်စိုးရှင်ရာထူးကို ရယူပြီးသည်နှင့် Zeus သည် သူ့အား တိုက်ခိုက်ခဲ့သူအားလုံးကို အပြစ်ပေးခဲ့သည်။ Iapetus အပါအဝင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သော တိုက်တန်များ သည် Tartarus တွင် ထာဝရ အကျဉ်းချခံခဲ့ရသည်။ အချို့သောအကောင့်များတွင် Iapetus ကို Tartarus သို့မပို့ဘဲ မီးတောင်ကျွန်း Inarmie အောက်တွင် အကျဉ်းချခံခဲ့ရပါသည်။
Ttarrus ရှိ Titans များသည် ထိုနေရာတွင် ထာဝရတည်ရှိရန် အဆုံးအဖြတ်ပေးခဲ့သော်လည်း ရှေးဟောင်းအရင်းအမြစ်အချို့အရ Zeus သည် နောက်ဆုံးတွင် ၎င်းတို့အား ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည်။ သူတို့ကို ခွင့်လွှတ်ပြီး သူတို့ကို လွှတ်ပေးလိုက်တယ်။
Iapetus ၏သား
Hesiod ၏ Theogony အရ၊ Iapetus တွင် Oceanid Clymene မှ သားလေးယောက် (Iapetionides ဟုခေါ်သည်) ရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ Atlas၊ Epimetheus၊ Menoetios နှင့် Prometheus တို့ဖြစ်သည်။ သူတို့လေးယောက်စလုံးဟာ ကောင်းကင်နတ်ဘုရား Zeus ရဲ့ အမျက်ဒေါသကို ခံခဲ့ကြရပြီး ဖခင်နဲ့အတူ အပြစ်ပေးခံခဲ့ရပါတယ်။ Titans အများစုသည် Zeus နှင့် Olympians တို့ကို တိုက်ခိုက်ကြသော်လည်း မလုပ်သူအများအပြားရှိခဲ့သည်။ Epimetheus နှင့် Prometheus တို့သည် Zeus ကို မဆန့်ကျင်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အခန်းကဏ္ဍကို ပေးအပ်ခဲ့သည်။
- Atlas သည် Titanomachy ရှိ Titans များ၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲပြီးဆုံးပြီးနောက် Zeus သည် သူ့ဦးလေးများနှင့်ဖခင်တို့၏ မဏ္ဍိုင်နေရာများကို အစားထိုးကာ ကောင်းကင်ဘုံကို ထာဝရတည်မြဲနေစေရန် ရှုတ်ချခဲ့သည်။ သူသည် အခြားမည်သည့်အရာများထက်မဆို ၎င်း၏ ကာယခွန်အားထက် ကြီးမားသည်ဟု အဓိပ္ပါယ်ရသော လက်လေးချောင်းပါရှိသော တိုက်တန်ဟု ဆိုကြသည်။
- Prometheus ဟု လူသိများသော၊လှည့်စားသူသည် နတ်ဘုရားများထံမှ မီးခိုးယူရန် ကြိုးစားခဲ့ရာ Zeus က သူ့ကို ကျောက်တုံးတွင် သံကြိုးဖြင့် ချည်နှောင်ကာ အပြစ်ပေးခဲ့သည်။ လင်းယုန်ငှက်သည် သူ့အသည်းကို အဆက်မပြတ်စားခဲ့ကြောင်းကိုလည်း Zeus မှ သေချာစေခဲ့သည်။
- Epimetheus ၊ အခြားတစ်ဖက်တွင်၊ ဇနီးအဖြစ် Pandora ဟုခေါ်သော အမျိုးသမီးအား လက်ဆောင်ပေးခဲ့သည်။ ပန်ဒိုရာသည် နောက်ပိုင်းတွင် မကောင်းမှုအားလုံးကို ကမ္ဘာသို့ အမှတ်မထင် လွှတ်ပေးခဲ့သူဖြစ်သည်။
- Menoetius နှင့် Iapetus တို့သည် ထာဝစဉ်နေထိုင်ခဲ့ကြသည့် မြေအောက်ကမ္ဘာရှိ ဆင်းရဲဒုက္ခနှင့် နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းခြင်း၏ ထောင်ထဲတွင်ရှိသော Tartarus တွင် အကျဉ်းချခံခဲ့ရသည်။
Iapetus ၏သားများကို လူသားတို့၏ဘိုးဘေးများအဖြစ် မှတ်ယူကြပြီး လူသားမျိုးနွယ်၏ အဆိုးဆုံးအရည်အသွေးအချို့ကို ၎င်းတို့ထံမှ အမွေဆက်ခံခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့် Prometheus သည် စဉ်းလဲသော အကြံအစည်ကို ကိုယ်စားပြုသည်၊ Menoetius သည် နီမြန်းသော အကြမ်းဖက်မှုကို ကိုယ်စားပြုသည်၊ Epimetheus သည် မိုက်မဲမှုနှင့် မိုက်မဲမှုတို့ကို ကိုယ်စားပြုပြီး Atlas သည် အလွန်အမင်း ရဲရင့်ခြင်းအား ကိုယ်စားပြုသည်။
Iapetus သည် မီးနွေးထွေးသောနတ်သမီး Anchiale ဟုခေါ်သော အခြားကလေးတစ်ယောက်ရှိခဲ့သည်ဟု အချို့သတင်းရင်းမြစ်များက ဆိုကြသည်။ သူ့တွင် Arcadian သူရဲကောင်းနောက်ထပ်သား Boupphagos လည်းရှိနိုင်သည်။ Bouphagos သည် သေဆုံးသွားသော ဂရိသူရဲကောင်း Heracles ၏အစ်ကို Iphicles ကို ကျွေးမွေးပြုစုခဲ့သည်။ သူ့ကိုလိုက်ရန်ကြိုးစားသောအခါ နတ်ဘုရား Artemis ၏ပစ်သတ်ခြင်းကိုခံခဲ့ရသည်။
အတိုချုပ်အားဖြင့်
Iapetus သည် ရှေးဂရိပန်သီယွန်၏ လူသိနည်းသောနတ်ဘုရားများထဲမှတစ်ပါးဖြစ်သော်လည်း၊ သူသည် အထင်ရှားဆုံးသောနတ်ဘုရားများထဲမှတစ်ပါးဖြစ်သည်။ Titanomachy တွင်ပါဝင်သူအဖြစ်နှင့် အရေးပါဆုံးပုဂ္ဂိုလ်အချို့၏ဖခင်အဖြစ် တန်ခိုးကြီးသောနတ်ဘုရားများ။ အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။စကြဝဠာနှင့် လူသား၏ကံကြမ္မာကို သူ၏သားတော်များ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များဖြင့် ပုံဖော်ရာတွင်။