De Sumeriërs waren de vroegste ontwikkelde beschaving in de geschiedenis. Zij stonden bekend om hun verering van vele goden. Enki was een van de belangrijkste goden in het Sumerische pantheon en hij is afgebeeld in verschillende kunstwerken en literatuur. Laten we meer te weten komen over deze fascinerende Sumerische god, inclusief hoe zijn identiteit en mythologie evolueerde tijdens de verschillende periodes van de Mesopotamische geschiedenis.

Wie was de God Enki?

Enki op het Adda-zegel. PD.

Tussen 3500 en 1750 v. Chr. was Enki de beschermgod van Eridu, de oudste stad van Sumerië, nu Tell el-Muqayyar, Irak. Hij stond bekend als de god van de wijsheid Hij werd ook geassocieerd met water, want hij woonde in Abzu, ook wel gespeld als Apsu - de zoetwateroceaan die onder de aarde zou liggen. Om deze reden stond de Sumerische god ook bekend onder de titel Heer van de zoete wateren In Eridu werd hij aanbeden in zijn tempel die bekend staat als E-abzu of de Huis van de Abzu .

Er is echter nog steeds discussie onder geleerden over de vraag of Enki een watergod was of niet, aangezien die rol kan worden toegeschreven aan verschillende andere Mesopotamische godheden. Ook is er geen bewijs dat het Soemerische Abzu werd beschouwd als een gebied vol water, en de naam Enki betekent letterlijk heer van de aarde .

Later werd Enki synoniem met de Akkadische en Babylonische Ea, de god van de rituele zuivering en de beschermheer van ambachtslieden en kunstenaars. In veel mythen wordt Enki afgeschilderd als de schepper en beschermer van de mensheid. Hij was ook de vader van verschillende belangrijke Mesopotamische goden en godinnen zoals Marduk , Nanshe, en Inanna .

In de iconografie wordt Enki meestal afgebeeld als een man met een baard die een gehoornde hoofdtooi en lange gewaden draagt. Hij wordt vaak afgebeeld omringd door stromende waterstromen, die de rivieren de Tigris en de Eufraat voorstellen. Zijn symbolen waren de geit en de vis, beide voorstellingen van vruchtbaarheid.

Enki in Mythologie en Oude Literatuur

Er zijn verschillende Mesopotamische mythologieën, legenden en gebeden waarin Enki voorkomt. In de Sumerische en Akkadische mythologie was hij de zoon van An en Nammu, maar in Babylonische teksten werd hij de zoon van Apsu en Tiamat genoemd. In de meeste verhalen wordt hij afgeschilderd als de schepper en de god van de wijsheid, maar in andere wordt hij afgeschilderd als de brenger van problemen en de dood. Hieronder volgen enkele populaire mythen metEnki.

Enki en de wereldorde

In de Sumerische mythologie wordt Enki afgeschilderd als de belangrijkste organisator van de wereld, die goden en godinnen hun rol toebedeelt. Het verhaal vertelt hoe hij Sumerië en andere streken zegende, evenals de rivieren de Tigris en de Eufraat. Ook al waren zijn taak en macht hem slechts gegeven door de goden An en Enlil, toch toont de mythe de legitimiteit van zijn positie in het Sumerische pantheon.

Enki en Ninhursag

Deze mythe beschrijft Enki als een wellustige god die affaires had met verschillende godinnen, vooral Ninhursag. Het verhaal speelt zich af op het eiland Dilmun, het huidige Bahrein, dat door de Sumeriërs werd beschouwd als het paradijs en het land van onsterfelijkheid.

Atrahasis

In de Babylonische legende wordt Enki afgeschilderd als de bewaarder van het leven op aarde, waar hij de god Enlil inspireerde om de mensheid een tweede kans op leven te geven.

Aan het begin van het verhaal deden de jonge goden al het werk om de schepping in stand te houden, inclusief het toezicht op de rivieren en de kanalen. Toen deze jonge goden moe werden en in opstand kwamen, schiep Enki mensen om het werk te doen.

Aan het eind van het verhaal besloot Enlil de mensen te vernietigen vanwege hun verdorvenheid met een reeks plagen - en later een grote overstroming. Enki zorgde ervoor dat het leven behouden bleef door de wijze man Atrahasis op te dragen een schip te bouwen om zichzelf en anderen te redden.

Enki en Inanna

In deze mythe probeerde Enki Inanna te verleiden, maar de godin misleidde hem tot dronkenschap. Ze nam vervolgens alle mes -de goddelijke krachten die zich bezighouden met het leven en de tabletten die blauwdrukken waren voor beschavingen.

Toen Enki de volgende ochtend wakker werd, besefte hij dat hij alle mes Inanna ontsnapte naar Uruk, maar Enki besefte dat hij was misleid en accepteerde een permanent vredesverdrag met Uruk.

Enuma Elish

In het Babylonische scheppingsepos wordt aan Enki de medeschepper van de wereld en het leven toegeschreven. Hij was de oudste zoon van de eerste goden Apsu en Tiamat, die jongere goden baarde. In het verhaal bleven deze jonge goden Apsu's slaap verstoren, zodat hij besloot hen te doden.

Omdat Tiamat het plan van Apsu kende, vroeg zij haar zoon Enki om hulp. Deze besloot zijn vader in een diepe slaap te brengen en doodde hem uiteindelijk. Sommige versies van het verhaal zeggen dat Apsu, de god van de ondergrondse oerwateren, door Enki werd gedood zodat hij zijn eigen huis boven de diepten kon vestigen.

Tiamat wilde niet dat haar man werd gedood, dus richtte zij een leger van demonen op om een oorlog te beginnen tegen de jongere goden, zoals voorgesteld door de god Quingu. Op dat moment probeerde Enki's zoon Marduk zijn vader en de jongere goden te helpen, door de krachten van chaos en Tiamat te verslaan.

De tranen van Tiamat werden de rivieren Tigris en Eufraat en haar lichaam werd door Marduk gebruikt om de hemel en de aarde te scheppen. Quingu's lichaam werd gebruikt om mensen te scheppen.

De dood van Gilgamesj

In dit verhaal is Gilgamesj de koning van Uruk, en Enki is de god die over zijn lot beslist. In het eerste deel had de koning dromen over zijn toekomstige dood en hadden de goden een bijeenkomst om over zijn lot te beslissen. De goden An en Enlil wilden zijn leven sparen vanwege zijn heldendaden in Sumerië, maar Enki besloot dat de koning moest sterven.

Enki in de Mesopotamische Geschiedenis

Elke Mesopotamische stad had zijn eigen beschermgod. Enki, oorspronkelijk een lokale god die in de stad Eridu werd vereerd, kreeg later een nationale status. De Mesopotamische godsdienst, van oorsprong Soemerisch, werd subtiel gewijzigd door de Akkadiërs en hun opvolgers, de Babyloniërs, die het gebied bewoonden.

In de vroege dynastieke periode

Tijdens de Vroegdynastie werd Enki vereerd in alle grote Soemerische staten. Hij verscheen op koninklijke inscripties, vooral die van Ur-Nanshe, de eerste koning van de eerste dynastie van Lagash, rond 2520 v. Chr. De meeste inscripties beschrijven de bouw van tempels, waarbij de god werd gevraagd kracht te geven aan de fundamenten.

Gedurende de hele periode nam Enki een prominente plaats in wanneer alle grote goden van Soemerië werden genoemd. Men dacht dat hij het vermogen had om de koning kennis, begrip en wijsheid te schenken. Ook de heersers van Oemma, Ur en Uruk noemden de god Enki in hun teksten, meestal met betrekking tot de theologie van de stadstaten.

In de Akkadische periode

In 2234 v. Chr. vestigde Sargon de Grote het eerste rijk ter wereld, het Akkadische Rijk, in een oud gebied dat nu centraal Irak is. De koning liet de Sumerische godsdienst in stand, zodat de Akkadiërs de Sumerische god Enki kenden.

Enki werd echter niet veel genoemd in de inscripties van de Sargoonse heersers, maar hij kwam voor in enkele teksten van Naram-Sin, de kleinzoon van Sargon. Enki werd ook bekend als Ea wat betekent de levende verwijzend naar de waterige aard van de god.

In de tweede dynastie van Lagash

In deze periode werden de tradities van de vroeg-dynastieke koninklijke inscripties waarin de Soemerische goden werden beschreven, voortgezet. Enki werd erkend in de Tempelhymne van Gudea, waarvan wordt gezegd dat het de langst bewaarde tekst is waarin de god in de mythologie en de religie wordt beschreven. Zijn belangrijkste rol was het geven van praktisch advies bij tempelbouw, van plannen tot oraculaire uitspraken.

In de Ur III periode

Alle heersers van de derde dynastie van Ur noemden Enki in hun koninklijke inscripties en hymnen. Hij kwam vooral voor tijdens de regering van koning Shulgi van Ur, tussen 2094 en 2047 v. Chr. In tegenstelling tot eerdere inscripties had Enki slechts de derde rang in het pantheon, na An en Enlil. De Sumerische mythologie van die periode verwijst niet naar hem als De Schepper van de Aarde .

Ook al was Enki's rol vaak die van wijze raadgever, hij werd ook genoemd De zondvloed , een titel die meestal wordt gebruikt om krijgersgoden met angstaanjagende of vernietigende kracht te beschrijven. Sommige interpretaties suggereren echter dat Enki de rol speelde van vruchtbaarheidsgod, die de aarde vulde met zijn vloed van overvloed. De god werd ook geassocieerd met reinigingsrituelen en kanalen.

In de Isin-periode

Tijdens de periode van de Isin-dynastie bleef Enki een van de belangrijkste goden van Soemerië en Akkad, vooral tijdens de regering van koning Ishme-Dagan. In een hymne uit die tijd wordt Enki beschreven als een machtige en vooraanstaande god die over het lot van de mensen beslist. Hij werd door de koning gevraagd om overvloed te schenken aan de rivieren de Tigris en de Eufraat, wat duidt op zijn rol als god vanvegetatie en overvloed van de natuur.

In de koninklijke hymnen van Isin werd naar Enki verwezen als een van de scheppers van de mensheid en hij schijnt door Enlil en An te zijn aangewezen als het hoofd van de Anunna-goden. Er wordt ook gesuggereerd dat verschillende Sumerische mythen over de god afkomstig zijn uit de Isin-periode, waaronder de Enki en de wereldorde , Enki's reis naar Nippur en Enki en Inanna .

In de Larsa periode

Ten tijde van koning Rim-Suen in 1900 v. Chr. liet Enki tempels bouwen in de stad Ur en werden zijn priesters invloedrijk. Hij werd genoemd met de titel De Wijze en werd gezien als de adviseur van de grote goden en de verlener van goddelijke plannen.

Enki had ook een tempel in de stad Uruk en werd de beschermgod van de stad. Koning Sin-Kashid van Uruk verklaarde zelfs dat hij opperste kennis van de god had ontvangen. De Sumerische god bleef verantwoordelijk voor het schenken van overvloed, maar hij begon ook te verschijnen in een triade met An en Enlil.

In de Babylonische periode

Babylon was een provinciaal centrum van Ur geweest, maar werd uiteindelijk een belangrijke militaire macht toen de Amoritische koning Hammurabi naburige stadstaten veroverde en Mesopotamië onder Babylonisch bestuur bracht. Tijdens de eerste dynastie onderging de Mesopotamische godsdienst een belangrijke verandering, die uiteindelijk werd vervangen door de Babylonische ideologie.

Enki, die door de Babyloniërs Ea werd genoemd, bleef belangrijk in de mythologie als de vader van Marduk, de nationale god van Babylonië. Sommige geleerden zeggen dat de Soemerische god Enki een geschikte ouder was voor de Babylonische god Marduk, omdat eerstgenoemde een van de meest prominente goden in de Mesopotamische wereld was.

In het kort

Enki, de Soemerische god van de wijsheid, magie en schepping, was een van de belangrijkste godheden in het pantheon. Als belangrijke figuur in de Mesopotamische geschiedenis werd hij afgebeeld in vele stukken Soemerische kunst en literatuur, en in de mythen van de Akkadiërs en Babyloniërs. In de meeste verhalen wordt hij afgebeeld als beschermer van de mensheid, maar in andere wordt hij ook afgeschilderd als brenger van de dood.