Oergoden in de Griekse Mythologie

  • Deel Dit
Stephen Reese

    Volgens de Griekse Mythologie waren de Oergoden de eerste entiteiten die ontstonden. Deze onsterfelijke wezens vormen de basis van het universum. Ze staan ook bekend als de Protogenoi, een nauwkeurige naam, want protos betekent eerst, en genos betekent geboren. Voor het grootste deel waren de oergoden volledig elementaire wezens.

    Hier is een blik op de allereerste wezens van de Griekse mythologie, zij die het mogelijk maakten dat alle anderen zouden volgen.

    Hoeveel oergoden waren er?

    Primordiale goden in de Griekse mythologie verwijzen naar de eerste generatie goden en godinnen, die de nakomelingen waren van het oorspronkelijke wezen Chaos. Deze goden, die de fundamentele krachten en fysieke fundamenten van de wereld vertegenwoordigden, werden over het algemeen niet actief aanbeden, aangezien zij grotendeels bovennatuurlijke personificaties en concepten waren.

    In Theogonie schetst Hesiod het verhaal van de oorsprong van de goden. Zo waren de eerste vier godheden:

    • Chaos
    • Gaia
    • Tartarus
    • Eros

    Uit de koppeling van de bovenstaande godheden, alsmede uit maagdelijke geboorten van Gaia, ontstond het volgende stadium van primordiale godheden. Het exacte aantal en de lijst van primordiale godheden varieert, afhankelijk van de bron. Met dat gezegd, hier zijn de meest bekende van de primordiale godheden.

    1- Khaos/Chaos - De oorspronkelijke primordiale leegte en belichaming van het leven.

    Khaos was de eerste van alle wezens, vergeleken met de atmosfeer van de aarde, inclusief de onzichtbare lucht, mist en nevel. Het woord khaos betekent "kloof", verwijzend naar Khaos' status als de schakel tussen hemel en aarde. Ze wordt typisch gepersonifieerd als vrouwelijk.

    Khaos is de moeder en grootmoeder van de andere mistige, oergoden, Erebos, Aither, Nyx en Hemera. Als godin van de lucht en de atmosfeer was Khaos de moeder van alle vogels, zoals Gaia de moeder was van alle dieren die op het land leven. Later,

    2- Gaia - Oergod van de Aarde.

    Gaia Gaea, ook wel gespeld als Gaea, was de godin van de Aarde. Haar geboorte vond plaats bij het begin van de schepping, en dus was Gaia de grote moeder van de hele schepping. Ze werd vaak afgebeeld als een moederlijke vrouw die uit de Aarde is opgestaan, met de onderste helft van haar lichaam er nog onder verborgen.

    Gaia was de eerste antagonist van de goden omdat zij begon met een opstand tegen haar man Ouranos, die verschillende van haar zonen in haar schoot had opgesloten. Daarna, toen haar zoon Kronos haar uitdaagde door diezelfde zonen gevangen te nemen, koos Gaia de kant van Zeus in zijn rebellie tegen zijn vader Kronos.

    Ze keerde zich echter tegen Zeus omdat hij haar Titanenzonen had gebonden in Tartarus Tartarus was het diepste gebied van de wereld en omvatte het onderste van de twee delen van de onderwereld. Het was de plaats waar de goden hun vijanden opsloten, en werd geleidelijk bekend als de onderwereld.

    Als gevolg daarvan baarde ze een stam van Gigantes (reuzen). Later baarde ze de monster Typhon Gaia blijft aanwezig in de Griekse mythen en wordt zelfs vandaag nog vereerd door neo-heidense groepen.

    3- Uranus - Oergod van de hemel.

    Uranus ook wel gespeld als Ouranos, was de oergod van de hemel. De Grieken stelden zich de hemel voor als een stevige koepel van messing versierd met sterren, waarvan de randen neerkwamen op de uiterste grenzen van de aarde, waarvan men dacht dat die plat was. Ouranos was dus de hemel, en Gaia was de aarde. Ouranos werd vaak beschreven als lang en gespierd, met lang donker haar. Hij droeg slechts een lendendoek, enzijn huid veranderde van kleur door de jaren heen.

    Ouranos en Gaia hadden zes dochters en twaalf zonen. De oudste van deze kinderen werden door Ouranos opgesloten in de buik van de aarde. Door de immense pijn leed Gaia en haar Titanenzonen om tegen Ouranos in opstand te komen. Aan de zijde van hun moeder gingen vier van de Titanenzonen naar de uithoeken van de wereld. Daar wachtten ze om hun vader te grijpen toen hij afdaalde om met Gaia te slapen. Kronos, de vijfde Titaanzoon, castreerde Ouranos met een adamantijnse sikkel. Ouranos' bloed viel op aarde, wat resulteerde in de wrekende Erinyes en de Gigantes (Reuzen).

    Ouranos voorspelde de val van de Titanen, evenals de straffen die zij zouden ondergaan voor hun misdaden. Zeus vervulde later de voorspelling toen hij de vijf broers afzette en hen in de put van Tartarus wierp.

    4- Ceto (Keto) - Oergod van de Oceaan.

    Ceto, ook wel Keto gespeld, was een oergodheid van de zee. Ze werd vaak afgebeeld als een vrouw, en de dochter van de Titanen Pontus en Gaea.

    Zo was zij de personificatie van alle gevaren en het kwaad in de zee. Haar echtgenoot was Phorcys, die vaak werd afgebeeld als een zeemeerman met vissenstaart, krabbenklauwen en een rode, stekelige huid. Ze kregen verschillende kinderen, die allemaal monsters waren, bekend als Phorcydes.

    5- De Ourea - De oergoden van de bergen.

    De Ourea zijn de nakomelingen van Gaia en Hamadryas. De Ourea daalden af naar de Aarde om de plaats in te nemen van tien bergen, die rond de eilanden van Griekenland te vinden zijn. De negen nakomelingen van de Aarde worden vaak afgebeeld als oude mannen met grijze baarden, zittend op de top van enorme bergen in Griekenland.

    6- Tartarus - Oergod van de Afgrond.

    Tartarus was de afgrond en tevens de diepste en donkerste put in de onderwereld. Hij wordt vaak de vader genoemd van de monsterlijke Typhon die voortkwam uit zijn verbintenis met Gaia. Bij gelegenheid werd hij genoemd als de vader van Typhons partner, Echidna.

    Echidna en Typhon trokken ten strijde tegen Zeus en de goden van de berg Olympus. In oude bronnen werd het concept van Tartarus als god echter vaak afgezwakt. In plaats daarvan was hij nauwer verbonden met de helleput van de Griekse onderwereld.

    7- Erebus - Oergod van de duisternis.

    Erebus was de Griekse god van de duisternis, inclusief het donker van de nacht, van grotten, kloven en de onderwereld. Hij komt in geen enkel mythologisch verhaal voor, maar Hesiod en Ovidius noemen hem.

    Er wordt gezegd dat Nyx en Erebus samenwerkten en probeerden de duisternis van de nacht over de wereld te brengen. Gelukkig zou hun dochter Hemera hen elke ochtend opzij duwen en het daglicht de wereld omhullen.

    8- Nyx - Oergod van de nacht.

    Nyx was de godin van de nacht, en een kind van Khaos. Ze paarde met Erebos en baarde Aither en Hemera. Nyx was ouder dan Zeus en de andere Olympische goden en godinnen.

    Er wordt gezegd dat Zeus Nyx zelfs vreesde omdat zij ouder en machtiger was dan hij. In feite is zij de enige godin die Zeus ooit gevreesd schijnt te hebben.

    9- Thanatos - Oergod van de Dood.

    Hades is de Griekse god die het vaakst wordt geassocieerd met de dood. Hades was echter gewoon de oppergod van de dood, en was in geen geval de incarnatie van de dood. Die eer komt toe aan Thanatos .

    Thanatos was de personificatie van de dood, die aan het eind van iemands leven verscheen om hem weg te voeren naar de onderwereld en hem te scheiden van het rijk der levenden. Thanatos werd niet gezien als wreed, maar als een geduldige god die zijn taken zonder emotie uitvoerde. Thanatos kon niet worden overgehaald met steekpenningen of bedreigingen.

    Thanatos' andere domeinen betroffen misleiding, speciale opdrachten, en een letterlijk gevecht voor het leven van iemand.

    10- Moirai - Oergodinnen van het lot.

    De Sisters of Fate, ook bekend als de Fates of de Moirai waren drie godinnen die de stervelingen bij hun geboorte een eigen bestemming gaven. Hun namen waren Clotho, Lachesis en Atropos.

    Er is onenigheid geweest over hun oorsprong, waarbij de oudere mythen zeiden dat ze de dochters van Nyx waren en latere verhalen hen afschilderden als de nakomelingen van Zeus en Themis Hoe dan ook, ze hadden grote kracht en ongelooflijke macht, en zelfs Zeus kon zich hun beslissingen niet herinneren.

    Deze drie godinnen zijn consequent afgebeeld als drie spinnende vrouwen. Elk van hen had een andere taak, die blijkt uit hun namen.

    Clotho was verantwoordelijk voor het spinnen van de levensdraad, Lachesis voor het meten van de lengte en Atropos voor het afknippen met haar schaar.

    Atropos was verantwoordelijk voor het verleden, Clotho voor het heden en Lachesis voor de toekomst. In de literatuur worden de Schikgodinnen vaak afgebeeld als lelijke, oude vrouwen die garen weven of binden. Soms zien we een van hen, of allemaal, lezen of schrijven in het boek van het lot.

    11- Tethys - Oergodin van het zoete water.

    Tethys had verschillende mythologische rollen. Ze werd meestal gezien als een zeenimf, of een van de 50 Nereïden. Tethys' domein was de stroom van zoet water, waardoor ze een aspect was van de voedende natuur van de aarde. Haar gemalin was Oceanus.

    12- Hemera - Oergod van de dag.

    Hermera was de personificatie van de dag en werd beschouwd als de godin van het daglicht. Hesiodus was van mening dat zij de dochter was van Erebus en Nyx. Haar rol was het verdrijven van de duisternis veroorzaakt door haar moeder Nyx en het doorschijnen van het daglicht.

    13- Ananke - Oergod van onvermijdelijkheid, dwang en noodzaak.

    Ananke was de personificatie van onvermijdelijkheid, dwang en noodzaak. Ze werd gewoonlijk afgebeeld als een vrouw met een spil. Ze had een enorme macht over de omstandigheden en werd alom aanbeden. Haar gemalin is Chronos, de personificatie van de tijd, en soms wordt gedacht dat ze de moeder is van de Moirai.

    14- Phanes - Oergod van de generatie.

    Phanes was de oergod van het licht en de goedheid, zoals blijkt uit zijn naam, die "licht brengen" of "schijnen" betekent. Hij is een scheppergod, die uit het kosmische ei kwam. Phanes werd in de Griekse mythen geïntroduceerd door de Orphische denkschool.

    15- Pontus - Oergod van de zee.

    Pontus was een oergod van de zee, die voor de komst van de Olympiërs over de aarde heerste. Zijn moeder en gemalin was Gaea, met wie hij vijf kinderen had: Nereus, Thaumas, Phorcys, Ceto en Eurybia.

    16- Thalassa - Oergod van de zee en het zeeoppervlak.

    Thalassa was de geest van de zee, en haar naam betekent 'oceaan' of 'zee'. Haar mannelijke tegenhanger is Pontus, met wie zij de stormgoden en de vissen van de zee voortbracht. Hoewel Thalassa en Pontus de oergoden van de zee waren, werden zij later vervangen door Oceanus en Tethys, die op hun beurt werden vervangen door Poseidon en Amphitrite.

    17- Aether - Oergod van nevels en licht.

    De personificatie van de hogere hemel, Aether vertegenwoordigde de zuivere lucht die de goden inademden, in tegenstelling tot de gewone lucht die de stervelingen inademden. Zijn domein lag net onder de boog van de hemelkoepels, maar veel hoger dan het rijk van de stervelingen.

    Samenvatting

    Er is geen consensus over de exacte lijst van Griekse oergoden. De aantallen variëren, afhankelijk van de bron. Maar hoewel dit geen volledige lijst is van alle oergoden uit de Griekse mythologie, omvat bovenstaande lijst de meeste populaire goden. Elk van hen is complex, boeiend en altijd onvoorspelbaar.

    Stephen Reese is een historicus die gespecialiseerd is in symbolen en mythologie. Hij heeft verschillende boeken over dit onderwerp geschreven en zijn werk is gepubliceerd in tijdschriften en tijdschriften over de hele wereld. Stephen is geboren en getogen in Londen en heeft altijd een voorliefde gehad voor geschiedenis. Als kind besteedde hij uren aan het bestuderen van oude teksten en het verkennen van oude ruïnes. Dit bracht hem ertoe een carrière in historisch onderzoek na te streven. Stephens fascinatie voor symbolen en mythologie komt voort uit zijn overtuiging dat ze de basis vormen van de menselijke cultuur. Hij gelooft dat door deze mythen en legendes te begrijpen, we onszelf en onze wereld beter kunnen begrijpen.