မာတိကာ
Hanukkah ဟုလူသိများသော ဂျူးအားလပ်ရက်၏ စိတ်ဝင်စားစရာအကောင်းဆုံးအချက်တစ်ခုမှာ ၎င်းသည် သက်ရှိဓလေ့တစ်ခု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် နှစ်များတစ်လျှောက် တူညီသော ထုံးတမ်းစဉ်လာအချို့ကို ကိုယ်စားပြုရုံသာမက၊ မျိုးဆက်တစ်ခုမှတစ်ခုသို့ ကူးဆက်ခဲ့သော ထုံးတမ်းစဉ်လာအစုံဖြစ်သည်။
Hanukkah သည် လွန်ခဲ့သောရာစုနှစ်များအတွင်း များစွာပြောင်းလဲခဲ့ပြီး၊ ၎င်းသည် သီးခြားသမိုင်းဝင်ဖြစ်ရပ်တစ်ခုကို အထိမ်းအမှတ်ပြုသော်လည်း Hanukkah သည် ခေတ်နှင့်အညီ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာကာ ကျဆင်းသွားကာ ကွဲပြားခြားနားသော ရိုးရာဓလေ့များကို တည်ငြိမ်စွာရရှိခဲ့သည်။
ဤသည်မှာ Hanukkah ကာလအတွင်း ဂျူးလူမျိုးများ လိုက်နာသော စွဲမက်ဖွယ်ကောင်းသော ရိုးရာဓလေ့အချို့ဖြစ်သည်။
Hanukkah ၏မူလအစ
ပထမအချက်၊ Hanukkah ဆိုသည်မှာ အဘယ်နည်း။
Hanukkah သည် ၎င်းတို့၏ဘုရားသခင်ထံ ယေရုရှလင်မြို့ ဒုတိယဗိမာန်တော်အား အပ်နှံခြင်းအထိမ်းအမှတ် ဂျူးပွဲတော်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဂျူးလူမျိုး Seleucid (ဂရိ) အင်ပါယာမှ ဂျေရုဆလင်ကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ဘီစီ ၂ ရာစုတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
Hanukkah စတင်သည့်ရက်စွဲသည် Gregorian ပြက္ခဒိန်အရ ကွဲပြားသည်။ သို့ရာတွင်၊ ဟေဗြဲပြက္ခဒိန်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ Hanukkah သည် Kislev ၏ 25 ရက်နေ့တွင်စတင်ပြီး Tevet ၏ဒုတိယသို့မဟုတ်တတိယတွင်အဆုံးသတ်သည်။ (၂၉ ရက် သို့မဟုတ် ၃၀ ရက်ကြာနိုင်သည့် Kislev လ၏ကြာချိန်ပေါ် မူတည်၍)
ရလဒ်အနေဖြင့်၊ Hanukkah ပွဲတော်များကို Kislev ၏ 25 ရက်နေ့တွင် စတင်နိုင်သည်။ နေဝင်သည်နှင့်တပြိုင်နက် ကောင်းကင်၌ ပထမကြယ် ပေါ်လာသည်။ ၎င်းသည် ရှစ်ရက်နှင့် ရှစ်ညကြာပြီး ယေဘူယျအားဖြင့် ဒီဇင်ဘာလတွင် ကျင်းပလေ့ရှိကြောင်း Gregorian ၏အဆိုအရ သိရသည်။ပြက္ခဒိန်။
၁။ Lighting The Menorah
Hanukkah ၏ အထင်ရှားဆုံးသင်္ကေတမှာ hanukkiah သို့မဟုတ် Hanukkah menorah ဖြစ်သည်။ ဤမီးခွက်သည် ရိုးရာဗိမာန်တော် menorah နှင့် မတူသောကြောင့် ပွဲတော်၏ ရှစ်ရက်နှင့် ညလုံးလုံး ခုနစ်ရက်ကြာအောင် ခုနစ်လုံးအစား ဆီမီးကိုးလုံးပါရှိသည်။
ယေရုရှလင်ဗိမာန်တော်အား သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်ဟု ဒဏ္ဍာရီတွင်ဖော်ပြထားသည်။ သီးခြားပန်သီယွန်ကို ကိုးကွယ်သော ဂရိကိုးကွယ်သူများ။ သို့သော် Maccabee ပုန်ကန်မှုအတွင်း ဂရိလူမျိုးများသည် ဂျေရုဆလင်ဘုရားကျောင်းမှ နှင်ထုတ်ခံခဲ့ရသည်။ ထို့နောက်တွင်၊ Maccabees (ပုန်ကန်မှုစီစဉ်ခဲ့သော ဂျူးယဇ်ပုရောဟိတ်မိသားစု) သည် ဗိမာန်တော်နေရာအား သန့်ရှင်းစေပြီး ၎င်းတို့၏ဘုရားသခင်ထံ ပြန်လည်အပ်နှံခဲ့သည်။
သို့သော်၊ Maccabees များသည် ပြဿနာတစ်ခု ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်-
တစ်ရက်ထက်ပို၍ ဗိမာန်တော်ရှိ မီနိုရာဟ် မီးချောင်းများကို ထွန်းညှိရန် ဆီအလုံအလောက် ရှာမတွေ့ခဲ့ကြပါ။ ၎င်းအပြင်၊ ပြင်ဆင်ရန် တစ်ပတ်ကျော်ကြာသော ဤရှေးဟောင်းပစ္စည်းကို မီးထွန်းရန် အထူးဆီတစ်မျိုးကိုသာ အသုံးပြုနိုင်သည်။
သူတို့သည် ရှိပြီးသားဆီများကို သုံးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြပြီး အံ့ဖွယ်နည်းဖြင့် ၎င်းသည် ရှစ်ရက်တိုင်တိုင် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ပြီး ထိုအချိန်တွင် Maccabees များကို ပိုမိုလုပ်ဆောင်နိုင်စေခဲ့သည်။
ဤအံ့ဖွယ်အမှုနှင့် Maccabees တို့၏အောင်ပွဲအား ဂျူးလူမျိုးများက အောက်မေ့သတိရကြသည်။ ယနေ့ကျင်းပသည့် ရှစ်ရက်တာ အခမ်းအနားတစ်ခုလုံးတွင် ကိုးကန့်မနုရာကို မီးထွန်းခြင်းဖြင့် ဂုဏ်ပြုပါသည်။ အိမ်နီးနားချင်းများနှင့် လမ်းသွားလမ်းလာအားလုံးကို သက်သေခံနိုင်စေရန် ဤမီနိုရာများကို ပြတင်းပေါက်တစ်ခုဖြင့် ထားရှိခြင်းသည် ရိုးရာဖြစ်သည်။
မီးထွန်းပြီးနောက် တစ်အိမ်သားလုံး ဓမ္မသီချင်းသီဆိုရန် မီးဝိုင်းဖွဲ့ကြသည်။ သူတို့၏အသုံးအများဆုံးတစ်ခုမှာ Maoz Tzur ဟုလူသိများသောဓမ္မသီချင်းဖြစ်ပြီး၊ "ကျွန်ုပ်၏ကယ်တင်ခြင်း၏ကျောက်" ဟုဘာသာပြန်ဆိုသည်။
ဤဓမ္မသီချင်းသည် ယေရုရှလင်ဗိမာန်တော်အား သန့်ရှင်းသပ်ရပ်ပြီးနောက် အလယ်ခေတ် ဂျာမနီတွင် ရေးစပ်ထားသည့်အတိုင်း Hanukkah ၏ ပြောင်းလဲနေသော သဘာ၀နမူနာများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။
ထိုဓမ္မသီချင်းသည် ဗာဗုလုန်သုံ့ပန်းဘဝ၊ အီဂျစ်ပြည်မှ ထွက်ခွာခြင်းစသည့် ကာလများအတွင်း ဂျူးလူမျိုးများကို ကယ်တင်ရန် ဘုရားသခင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် မတူညီသောအံ့ဖွယ်အမှုများကို ရေတွက်ဖော်ပြထားသည်။ ၎င်းသည် ၁၃ ရာစုအတွင်းနှင့် နောက်ပိုင်းတွင် လူကြိုက်များခဲ့သော်လည်း အကြောင်းများစွာမသိရသေးပါ။ တေးရေးဆရာသည် မည်သူမည်ဝါဖြစ်သည်ဟူသောအချက်မှတပါး၊ အမည်ဝှက်ထားရန် နှစ်သက်သည်။
၂။ အရသာရှိသောအစားအစာ
အရသာရှိသော အစားအစာများစွာမပါဘဲ ဂျူးပွဲကျင်းပမည်မဟုတ်ပါ၊ နှင့် Hanukkah သည် ချွင်းချက်မဟုတ်ပါ။ Hanukkah ကာလအတွင်း၊ ဆီပြန်နှင့် ကြော်ထားသော အစားအစာများသည် လူများကို ဆီ၏အံ့ဖွယ်အလို့ငှာ သတိပေးသောကြောင့် နှစ်သက်သည်။
အသုံးအများဆုံး အစားအစာများမှာ အာလူးကြော်နှင့် ပြုလုပ်ထားသော ပန်ကိတ်များဖြစ်ကြသော လတ်ကိတ်များ၊ ဆူဖီဂနီယွတ်- ဂျယ်လီ သို့မဟုတ် ချောကလက်ဖြင့် ဖြည့်ထားသော ဒိုးနပ်များဖြစ်သည်။ Hanukkah တွင် ကြော်ထားသော အစားအသောက်များပါ၀င်သော အခြားသော ရိုးရာချက်ပြုတ်နည်းများလည်း ရှိပါသည်။
၃။ Dreidel ကိုကစားခြင်း
တစ်ဦးသည် Dreidel ကို ရိုးရှင်းသော ကလေးကစားနည်းအဖြစ် မှတ်ယူနိုင်သည်။ သို့သော် သူ့နောက်ကွယ်တွင် ဝမ်းနည်းစရာသမိုင်းကြောင်းရှိသည်။
Dreidels သည် ဂျူးလူမျိုးများဖြစ်စဥ်အချိန်က ခရစ်တော်မဖွားမြင်မီကပင် နေ့ရက်များဖြစ်သည်။သူတို့၏ ဘုရားကို ကိုးကွယ်ခြင်း၊ Torah ကို လေ့လာခြင်း မပြုရန် တားမြစ်ထားသည်။
သူတို့၏ မြင့်မြတ်သော စာသားများကို လျှို့ဝှက်စွာ ဆက်လက်ဖတ်ရှုရန်၊ မတူညီသော မျက်နှာလေးခုစီတွင် ဟေဗြဲစာလုံးလေးလုံးစီထွင်းထားသော ဤချည်ငင်ထိပ်လေးကို တီထွင်ခဲ့ကြသည်။ ဂျူးများသည် ဤအရုပ်များဖြင့် ဆော့ကစားရန် ဟန်ဆောင်ကြသော်လည်း တကယ်တမ်းတွင် ၎င်းတို့သည် Torah ကို ၎င်းတို့၏ကျောင်းသားများအား တိတ်တဆိတ် သင်ကြားပေးနေခြင်းဖြစ်သည်။
Dreidel ၏ ဘေးတစ်ဖက်စီရှိ စာလုံးများသည် nes gadol haya sham အတွက် အတိုကောက်ဖြစ်ပြီး၊
“အဲဒီမှာ ကြီးကျယ်ခမ်းနားတဲ့ အံ့ဖွယ်အမှုတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့တယ်” အစ္စရေးကို ရည်ညွှန်းတဲ့ “အဲဒီမှာ” ပါ။ ထို့အပြင်၊ ဤစာလေးစောင်သည် ဂျူးလူမျိုးများ၏ အဓမ္မပြည်နှင်ဒဏ်ခံရခြင်းကို ရည်ညွှန်းသည်- ဗာဗုလုန်၊ ပါရှား၊ ဂရိနှင့် ရောမမြို့တို့ကို ရည်ညွှန်းသည်။
၄။ လက်ဆောင်ဒင်္ဂါးများ
ကလေးများအား ဒင်္ဂါးများပေးသည့် Hanukkah ထုံးစံတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့ကို Yiddish တွင် "ပိုက်ဆံ" ဟုဘာသာပြန်သော "gult" ဟုခေါ်သည်။
အစဉ်အလာအားဖြင့်၊ ဂျူးမိဘများသည် ၎င်းတို့၏သားသမီးများအား ဒင်္ဂါးပြားသေးသေးလေးများပေးပြီး မိသားစု၏ကြွယ်ဝမှုပေါ်မူတည်၍ တစ်ခါတစ်ရံတွင် ငွေပမာဏပိုမိုများပြားသည်)။ Hasidic ဆရာများသည် Hanukkah ကာလအတွင်း ၎င်းတို့အား လာရောက်လည်ပတ်သူတိုင်းအား ဒင်္ဂါးပြားများကို ပေးဆောင်ကြပြီး ယင်းဒင်္ဂါးများကို အသုံးမပြုလိုသော ကျောင်းသားများက အဆောင်လက်ဖွဲ့အဖြစ် သိမ်းဆည်းထားကြသည်။
ဤထူးခြားသောဓလေ့သည် 17 ရာစုတွင် ပိုလန်ဂျူးများကြားတွင် မွေးဖွားလာခဲ့သော်လည်း ထိုအချိန်တွင် မိသားစုများသည် ၎င်းတို့၏ကလေးများကို ၎င်းတို့၏ဆရာများကြားတွင် ဝေငှနိုင်ရန် ဒင်္ဂါးပြားများပေးကြသည်။
အချိန်တန်တော့ ကလေးတွေက တောင်းဆိုလာကြတယ်။သူတို့ကိုယ်တိုင်အတွက် ပိုက်ဆံ၊ ဒါကြောင့် အပြောင်းအလဲကို ထိန်းထားဖို့ သူတို့အတွက် သာမာန်ဖြစ်လာတယ်။ ရေနံ၏အံ့ဖွယ်အမှုများ၏နောက်ထပ်ဥပမာတစ်ခုဟု သူတို့ထင်ကြသောကြောင့် ရဗ္ဗိများက ဆန့်ကျင်ခြင်းမရှိပေ။
၅။ Hallel ဆုတောင်းခြင်း
Hanukkah သီးသန့်မဟုတ်သော်လည်း Hallel ဆုတောင်းခြင်းသည် ဤအချိန်အတွင်း အရွတ်အများဆုံး ဓမ္မသီချင်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။
Hallel သည် Torah မှ ဆာလံခြောက်ခုပါ၀င်သော နှုတ်ကပတ်တော်တစ်ခုဖြစ်သည်။ Hanukkah မှလွဲ၍ ပသခါ (Pesach)၊ Shavuot နှင့် Sukkot ၊ နှင့် Rosh Chodesh (လသစ်၏ပထမနေ့) အတွင်းတွင် ရွတ်ဆိုလေ့ရှိသည်။
ဓမ္မသီချင်း၏ အကြောင်းအရာများသည် ဣသရေလလူမျိုးကို ကာကွယ်ပေးသည့် သူ၏ကြီးမြတ်သောအမှုတော်အတွက် ဘုရားသခင်ကို ချီးမွမ်းခြင်းဖြင့် အစပြုပါသည်။ ထို့နောက်တွင်၊ ဂျူးလူမျိုးများအပေါ် ကရုဏာပြခဲ့သည့် ဘုရားသခင်၏ အံ့ဖွယ်အမှုများနှင့် လုပ်ဆောင်ချက်များစွာကို ဖော်ပြသည်။
အနှစ်ချုပ်
အစပိုင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း၊ Hanukkah သည် အဆက်မပြတ် ပြောင်းလဲနေသောကြောင့် စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ရာ အစဉ်အလာတစ်ခုဖြစ်သည်။
ဥပမာ၊ ငွေလဲလှယ်ခြင်း (သို့မဟုတ် ဒင်္ဂါးပြား) ဓလေ့သည် 17 ရာစုမတိုင်မီက မရှိခဲ့ဘဲ၊ ဤအားလပ်ရက်အတွင်း ပြင်ဆင်ထားသည့် အစားအစာများသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ကျင်းပသည့်နေရာပေါ်တွင် မူတည်ပါသည်။ ထို့အပြင်၊ အချို့သောသူတို့၏သီချင်းများသည် အလယ်ခေတ်မှသာ ထွက်လာကြပြီး အချို့မှာ မကြာသေးမီကမှ လက်ခံကျင့်သုံးခဲ့ကြသည်။
Hannukah သည် ဂရိဘာသာဖြင့် ယေရုရှလင်ဗိမာန်တော်အား ယေရုရှလင်ဗိမာန်တော်အား ပြန်လည်အပ်နှံခြင်း၏ နိစ္စဓူဝပြောင်းလဲခြင်းအခမ်းအနားတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဂျူးလူမျိုးများသည် ဤအစဉ်အလာကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ပါသည်။လာမည့်နှစ်များတွင် ၎င်းကို တိုးတက်အောင်လုပ်ပါ။