ယဉ်ကျေးမှုမနုဿဗေဒပညာရှင် Margaret Mead ၏အဆိုအရ၊ ယခုအချိန်အထိတွေ့ရှိခဲ့သည့် ယဉ်ကျေးမှုယဉ်ကျေးမှု၏ အစောဆုံးလက္ခဏာမှာ သက်သာပျောက်ကင်းခဲ့ပြီး ရှေးဟောင်းသုတေသနနေရာတစ်ခုတွင် တွေ့ရှိခဲ့သည့် 15,000 ဟောင်းနွမ်းကျိုးကြေနေသော အမြှေးတစ်ခုဖြစ်သည်။ အရိုးအကြောများ ပျောက်ကင်းသွားသည့်အချက်က ဒဏ်ရာရသူအား ၎င်းတို့၏အရိုးမပျောက်မချင်း အခြားသူတစ်ဦးမှ ပြုစုစောင့်ရှောက်ခဲ့ကြောင်း ညွှန်ပြနေသည်။

ယဉ်ကျေးမှုတစ်ရပ်ကို အဘယ်အရာက ဖြစ်စေသနည်း။ ယဉ်ကျေးမှုတစ်ရပ်ကို မည်သည့်အချိန်၌ ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ဆိုနိုင်သနည်း။ အချို့သော သမိုင်းပညာရှင်များ၏ အဆိုအရ လူ့ယဉ်ကျေးမှု၏ အစောဆုံးလက္ခဏာမှာ မြေအိုး၊ အရိုးများ၊ သို့မဟုတ် တိရစ္ဆာန်များကို အမဲလိုက်ရာတွင် အသုံးပြုသည့် မြှားများ ကဲ့သို့သော အရာဝတ္ထုများ၏ အထောက်အထားဖြစ်သည်။ အခြားသူများက ၎င်းသည် ရှေးဟောင်းသုတေသနနေရာများ၏ အပျက်အစီးများဖြစ်သည်ဟု ဆိုကြသည်။

ဤဆောင်းပါးတွင်၊ တည်ရှိခဲ့ဖူးသမျှ ရှေးအကျဆုံးယဉ်ကျေးမှု ၁၀ ​​ခုကို ဖော်ပြထားပါသည်။

မက်ဆိုပိုတေးမီးယားယဉ်ကျေးမှု

Mesopotamian ယဉ်ကျေးမှုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရှေးအကျဆုံး မှတ်တမ်းတင်ထားသော ယဉ်ကျေးမှုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့သိကြသည့် အီရန်၊ တူရကီ၊ ဆီးရီးယားနှင့် အီရတ်တို့၌ အာရေဗျကျွန်းဆွယ်နှင့် ဇာဂရော့စ်တောင်တန်းများ တစ်ဝိုက်တွင် ပေါက်ဖွားလာခြင်းဖြစ်သည်။ Mesopotamia သည် ' meso' အဓိပ္ပာယ် ' ကြား' နှင့် ' potamos' ဟူသော စကားလုံးများမှ ဆင်းသက်လာသည်။ ၎င်းကို " မြစ်နှစ်စင်းကြား " ဟု ဘာသာပြန်ဆိုကာ၊ ယူဖရေးတီးစ်နှင့် တိဂရစ်မြစ်နှစ်စင်းကို ရည်ညွှန်းပါသည်။

မက်ဆိုပိုတေးမီးယားယဉ်ကျေးမှုကို သမိုင်းပညာရှင်များစွာမှ ပထမဆုံးလူသားယဉ်ကျေးမှုအဖြစ် ပေါ်ပေါက်လာသည်ဟု ယူဆပါသည်။ ဤ စည်ကားသိုက်မြိုက်သော ယဉ်ကျေးမှု တည်ရှိခဲ့သည်။အက္ခရာသင်္ချာ။

၎င်း၏ဘဏ္ဍာရေးအရင်းအမြစ်များကို အလဟသဖြုန်းတီးကာ လူဦးရေအခွန်အကောက်များ ပြင်းထန်စွာပေးဆောင်ခဲ့သော ဂရိကို တိုက်ခိုက်မှုများဆက်တိုက်ပြုလုပ်ပြီးနောက် အင်ပါယာသည် ကျဆင်းလာသည်။ ဘီစီ ၃၃၀ တွင် မဟာ အလက်ဇန်းဒါး၏ ကျူးကျော်မှုအပြီး ပြိုပျက်သွားခဲ့သည်။

ဂရိယဉ်ကျေးမှု

ကျွန်းပေါ်ရှိ Minoan ယဉ်ကျေးမှု ကျဆုံးပြီးနောက် ဘီစီ 12 ရာစုခန့်တွင် ဂရိယဉ်ကျေးမှု စတင်ဖွံ့ဖြိုးလာသည်။ Crete ၏ အနောက်တိုင်းယဉ်ကျေးမှု၏ပုခက်အဖြစ် လူအများက ယူဆကြသည်။

ရှေးဟောင်းဂရိလူမျိုးများအကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့သိထားသမျှ အစိတ်အပိုင်းအများစုသည် ယဉ်ကျေးမှု၏သမိုင်းကြောင်းကို သစ္စာရှိရှိဖမ်းယူရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော သမိုင်းပညာရှင် Thucydides မှ ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဤသမိုင်းဝင်မှတ်တမ်းများသည် လုံးဝမှန်ကန်ခြင်းမရှိပါ၊ အချို့မှာ ဒဏ္ဍာရီများနှင့် ဒဏ္ဍာရီများဖြစ်သည်။ သို့တိုင်၊ ၎င်းတို့သည် ရှေးဂရိလူမျိုးများ၏ ကမ္ဘာနှင့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ လူများ၏ စိတ်ကူးစိတ်သန်းများကို ဆက်လက်ဖမ်းစားနိုင်သော နတ်ဘုရားများ၏ ပန်သီယွန်၏ အရေးပါသော ထိုးထွင်းသိမြင်မှုအဖြစ် ဆောင်ရွက်ကြသည်။

ဂရိယဉ်ကျေးမှုသည် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုရှိသော အခြေအနေတွင် လုံးလုံးလျားလျား တစ်စုတစ်စည်းတည်းမဟုတ်ပေ၊ မြို့ပြနိုင်ငံတွေကို ပိုလစ်လို့ခေါ်တယ်။ ဤမြို့ပြနိုင်ငံများတွင် ရှုပ်ထွေးသော အစိုးရစနစ်များရှိပြီး ဒီမိုကရေစီ နှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေများ အစောပိုင်းပုံစံအချို့ကို ခိုနားထားသည်။ သူတို့သည် မိမိတို့ကိုယ်ကို စစ်တပ်များဖြင့် ခုခံကာကွယ်ခဲ့ကြပြီး အကာအကွယ်ပေးရန် ယူဆထားသည့် သူတို့၏ဘုရားများစွာကို ကိုးကွယ်ခဲ့ကြသည်။

ဂရိယဉ်ကျေးမှု ကျဆင်းလာမှုသည် စစ်မက်ဖြစ်ပွားနေသော မြို့ပြနိုင်ငံများကြား အဆက်မပြတ် ပဋိပက္ခများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ Sparta နှင့် Athens ကြား ထာဝရစစ်ပွဲများအသိုက်အဝန်းတစ်ခု ပြိုကွဲစေခဲ့ပြီး ဂရိကို ပေါင်းစည်းရန် တားဆီးခဲ့သည်။ ရောမတို့သည် အခွင့်အရေးယူကာ ၎င်း၏အားနည်းချက်များကို တွန်းလှန်ခြင်းဖြင့် ဂရိကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။

ဘီစီ 323 တွင် မဟာအလက်ဇန္ဒားသေဆုံးပြီးနောက် ဂရိယဉ်ကျေးမှုကျဆင်းမှုသည် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် အရှိန်မြှင့်လာခဲ့သည်။ ဂရိနိုင်ငံသည် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအဖြစ် ရှင်သန်လာခဲ့သော်လည်း ယနေ့ခေတ်တွင် ၎င်း၏ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအထွတ်အထိပ်များနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၎င်းသည် ပိုမိုကွဲပြားသောအသိုက်အဝန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

အနှစ်ချုပ်ခြင်း

ယဉ်ကျေးမှုများ တီထွင်ဖန်တီးနိုင်မှု တိုးလာခြင်း၊ စုပေါင်းအကျိုးစီးပွားနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ ခံစားချက်။ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ခြင်း၊ ကိုလိုနီပြုခြင်းနှင့် စည်းလုံးမှုမရှိခြင်းတို့ကြောင့် ၎င်းတို့၏ ကန့်သတ်ချက်များကို ကျော်လွန်၍ ချဲ့ထွင်သော ချဲ့ထွင်သော အင်ပါယာများတွင် ကိန်းဝပ်ရာ ပြိုကွဲသွားပါသည်။

ယနေ့ခေတ် ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများသည် နှစ်သန်းပေါင်း များစွာ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည့် ရှေးခေတ် ယဉ်ကျေးမှုများ အတွက် များစွာ ပေးဆပ်နေပါသည်။ လူသားတွေ ထွန်းကားလာပြီးနောက်။ ဤဆောင်းပါးတွင် ဖော်ပြထားသော လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ ယဉ်ကျေးမှုများသည် စွမ်းအားကြီးမားပြီး လူသားမျိုးနွယ်ကို ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ပံ့ပိုးပေးသည်- ယဉ်ကျေးမှုအသစ်၊ စိတ်ကူးသစ်များ၊ လူနေမှုပုံစံများနှင့် အတွေးအခေါ်များ။

မက်ဆိုပိုတေးမီးယား၏ ကြွယ်ဝသောကုန်းပြင်သည် လူသားများအတွက် ပြီးပြည့်စုံပါသည်။ အဲဒီဒေသမှာ အမြဲတမ်း အခြေချဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။ မြေဆီလွှာသည် ရာသီအလိုက် သီးနှံထွက်ရှိရန် စံပြဖြစ်သဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးကို တတ်မြောက်နိုင်စေပါသည်။ စိုက်ပျိုးရေးနှင့်အတူ လူတို့သည် တိရစ္ဆာန်များကို မွေးမြူကြသည်။

Mesopotamians များသည် ကမ္ဘာကို ပထမဆုံး ကောက်ပဲသီးနှံများ၊ တီထွင်ဆန်းသစ်ထားသော သင်္ချာပညာနှင့် နက္ခတ္တဗေဒပညာတို့ကို ကမ္ဘာကို ပေးဆောင်ခဲ့ပြီး၊ ၎င်းတို့၏ တီထွင်မှုများစွာထဲမှ အနည်းငယ်ဖြစ်သည်။ Sumerians ၊ Akkadians၊ Assyrians နှင့် Babylonians တို့သည် ဤဧရိယာတွင် ရာစုနှစ်များစွာ နေထိုင်ခဲ့ကြပြီး လူ့သမိုင်း၏ အစောဆုံးမှတ်တမ်းအချို့ကို ရေးသားဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

အာရှုရိလူမျိုးများသည် အခွန်ကောက်ခံသည့်စနစ်နှင့် ဗာဗုလုန်ကို ပထမဆုံးတီထွင်ခဲ့ကြပါသည်။ ကမ္ဘာ့အကြီးကျယ်ဆုံး သိပ္ပံနှင့် သင်ကြားရေးစင်တာများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဤသည်မှာ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးသော မြို့ပြနိုင်ငံများကို ပုံသွင်းလာပြီး လူသားမျိုးနွယ်သည် ပထမစစ်ပွဲများကို စတင်ဆင်နွှဲခဲ့သည်။

Indus Valley Civilization

ကြေးခေတ်အတွင်း ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခု စတင်ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ တောင်အာရှ၏ အနောက်မြောက်ဘက်ဒေသရှိ Indus တောင်ကြားသည် ဘီစီ ၃၃၀၀ မှ ဘီစီ ၁၃၀၀ အထိ ကြာမြင့်ခဲ့သည်။ Indus Valley Civilization ဟုလူသိများသော၊ ၎င်းသည် Mesopotamia နှင့် Egypt တို့နှင့်အတူ တည်ထောင်ခဲ့သော ပထမဆုံး လူသားယဉ်ကျေးမှုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ အာဖဂန်နစ္စတန်မှ အိန္ဒိယအထိ ကျယ်ပြန့်သော ဧရိယာကို လွှမ်းခြုံထားသည်။ သက်ရှိတွေနဲ့ စည်ကားနေတဲ့ ဧရိယာတဝိုက်မှာ လျင်မြန်စွာ ကြီးထွားလာခဲ့ပါတယ်။Indus နှင့် Ghaggar-Hakra မြစ်များကြားတွင် တည်ရှိသည်။

Indus Valley ယဉ်ကျေးမှုသည် ကမ္ဘာကို ပထမဆုံး ရေနုတ်မြောင်းစနစ်များ၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက် အဆောက်အဦများနှင့် သတ္တုလုပ်ငန်းပုံစံသစ်များကို ဖန်တီးပေးခဲ့သည်။ Mohenjo-Daro ကဲ့သို့သော မြို့ကြီးများတွင် လူဦးရေ 60,000 အထိ နေထိုင်ကြသည်။

အင်ပါယာပြိုကွဲရခြင်းအကြောင်းရင်းသည် ပဟေဠိဖြစ်နေဆဲဖြစ်သည်။ သမိုင်းပညာရှင်အချို့၏အဆိုအရ Indus ယဉ်ကျေးမှုသည် ကြီးမားသောစစ်ပွဲတစ်ခု၏ရလဒ်ကြောင့် ပျက်စီးသွားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ဧရိယာများ ခမ်းခြောက်လာပြီး ရေရှားပါးလာကာ Indus Valley မှ လူဦးရေများကို ထိုဒေသမှ ထွက်ခွာရန် တွန်းအားပေးနေခြင်းကြောင့် ကျဆင်းသွားသည်ဟု အချို့က ဆိုကြသည်။ အခြားသူများက သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကြောင့် ယဉ်ကျေးမှု၏မြို့များပြိုကျခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။

အီဂျစ်ယဉ်ကျေးမှု

အီဂျစ်ယဉ်ကျေးမှုသည် 3100 ဘီစီ. ဤယဉ်ကျေးမှု ထွန်းကားလာမှုသည် ပေါင်းစည်းထားသော အီဂျစ်ပြည်၏ ပထမဆုံး ဖာရောဘုရင် ဖာရောမင်နက်စ် လက်ထက်တွင် အထက်ပိုင်းနှင့် အောက်အီဂျစ်တို့၏ နိုင်ငံရေး ပေါင်းစည်းမှုဖြင့် အမှတ်အသားပြုခဲ့သည်။ ဤဖြစ်ရပ်သည် ဤယဉ်ကျေးမှု ထွန်းကားစပြုသည့် နှိုင်းရနိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်သည့် ကာလမှ စတင်ခဲ့သည်။

အီဂျစ်သည် ရာစုနှစ်များကြာအောင် များပြားလှသော အသိပညာနှင့် သိပ္ပံပညာကို ထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်သစ်ကာလအတွင်း ၎င်း၏အင်အားအရှိဆုံးအဆင့်တွင်၊ ၎င်းသည် ၎င်း၏စွမ်းရည်ကို ဖြည်းညင်းစွာ ဆန့်ထုတ်စပြုလာခဲ့သည့် ကြီးမားသောနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။

ဖာရောဘုရင်များ၏ တန်ခိုးအာဏာကို အမျိုးမျိုးသော မျိုးနွယ်စုများက အစဉ်တစိုက် ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။လစ်ဗျား၊ အာရှုရိ၊ ပါရှန်းလူမျိုးများကဲ့သို့ ကျူးကျော်ရန်။ အီဂျစ်ကို အလက်ဇန်းဒါးမဟာ သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ဂရိ Ptolemaic နိုင်ငံတော်ကို တည်ထောင်ခဲ့သော်လည်း Cleopatra ကွယ်လွန်ပြီးနောက် အီဂျစ်သည် ဘီစီ 30 တွင် ရောမပြည်နယ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။

မည်မျှပင် ကွယ်ပျောက်သွားပါစေ၊ အီဂျစ်ယဉ်ကျေးမှုသည် ပုံမှန်ရေလျှံမှုများကြောင့် ထွန်းကားခဲ့သည်။ နိုင်းမြစ်နှင့် အီဂျစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှုကို ဖွံ့ဖြိုးစေသော လူဦးရေထူထပ်သော လူများဖန်တီးမှုဆီသို့ ဦးတည်စေသည့် ကျွမ်းကျင်သော ဆည်မြောင်းနည်းစနစ်။ ဤတိုးတက်မှုများကို ခိုင်မာသောအုပ်ချုပ်ရေး၊ ပထမဆုံးသော အရေးအသားစနစ်များထဲမှ တစ်ခုနှင့် အားကောင်းမောင်းသန်သော စစ်အင်အားများဖြင့် ပံ့ပိုးပေးထားပါသည်။

တရုတ်ယဉ်ကျေးမှု

တရုတ်ယဉ်ကျေးမှုသည် ဆက်လက်တည်ရှိနေသည့် ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံး ယဉ်ကျေးမှုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ယနေ့ပင် ရှင်သန်ပါ။ ၎င်းသည် ဘီစီ 1046 ဝန်းကျင်တွင် သေးငယ်သော စိုက်ပျိုးရေးအသိုင်းအဝိုင်းများအဖြစ် စတင်ဖွံ့ဖြိုးလာပြီး Zhou၊ Qin နှင့် Ming မင်းဆက်များအောက်တွင် ဆက်လက်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံရှိ မင်းဆက်ပြောင်းလဲမှုအားလုံးသည် ဤယဉ်ကျေးမှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အစိတ်အပိုင်းများ ပါဝင်သည်။

Zhou မင်းဆက်သည် တရုတ်စာရေးစနစ်ကို စံပြုခဲ့သည်။ ထင်ရှားကျော်ကြားသော ကွန်ဖြူးရှပ်နှင့် ဆွန်ဇူးတို့ နေထိုင်ခဲ့သည့် တရုတ်သမိုင်းကာလဖြစ်သည်။ ချင်မင်းဆက် လက်ထက်တွင် ကြီးမားသော စဉ့်စစ်တပ်ကို ဖန်တီးခဲ့ပြီး မင်မင်းဆက်အတွင်း မွန်ဂိုတို့၏ တိုက်ခိုက်ခြင်းမှ နိုင်ငံအား တရုတ်နိုင်ငံ၏ မဟာတံတိုင်းကြီးက ကာကွယ်ခဲ့သည်။

တရုတ်ယဉ်ကျေးမှုသည် မြစ်ဝါမြစ်ဝှမ်းနှင့် ယန်ဇီမြစ်ဝှမ်းတွင် ပျံ့နှံ့ခဲ့သည်။ အနုပညာ၊ ဂီတ၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစာပေသည် ရှေးခေတ်ကမ္ဘာကြီးကို ပိုးလမ်းမကြီးနှင့် ချိတ်ဆက်ပေးသော ခေတ်မီတိုးတက်ရေးနှင့် ယှဉ်တွဲနေသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ခေတ်မီတိုးတက်ရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အရေးပါမှုသည် ၎င်းအား ကမ္ဘာ့စက်ရုံနှင့် လူသားမျိုးနွယ်၏ အသိုက်အဝန်းများထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် တံဆိပ်ကပ်ခြင်းခံရစေသည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် လူသားမျိုးနွယ်နှင့် ယဉ်ကျေးမှု၏ အကြီးကျယ်ဆုံးသော ပုခက်များထဲမှ တစ်ခုဟု ရှုမြင်ပါသည်။

တရုတ်နိုင်ငံသမိုင်းသည် ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခု ရှင်သန်ကြီးထွား၊ ပေါင်းစည်းနိုင်ပုံ၊ ရာစုနှစ်တစ်ခုပြီးတစ်ခု ရာစုနှစ်တစ်ခုပြီးတစ်ခု သူ့အလိုလို ပြန်လည်အဓိပ္ပာယ်ပြန်ဆိုနိုင်သည့် သမိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ တရုတ်ယဉ်ကျေးမှုသည် ကွဲပြားခြားနားသော မင်းဆက်များ၊ ဘုရင်များ၊ အင်ပါယာများ၊ ကိုလိုနီစနစ်နှင့် ကွန်မြူနစ်စနစ်အောက်တွင် လွတ်လပ်ရေးတို့ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။ သမိုင်းဝင် ရုန်းရင်းဆန်ခတ်မှုများ မည်သို့ပင်ရှိစေကာမူ ရိုးရာဓလေ့နှင့် ယဉ်ကျေးမှုတို့သည် တရုတ်စိတ်ထား၏ မရှိမဖြစ်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူခဲ့ကြသည်။

အင်ကန်ယဉ်ကျေးမှု

အင်ကန်ယဉ်ကျေးမှု သို့မဟုတ် အင်ကန်အင်ပါယာသည် အမေရိကတွင် အဖွံ့ဖြိုးဆုံးလူ့အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ ကိုလံဘတ်စ်မတိုင်မီက ပီရူးကုန်းမြင့်တွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ Cusco မြို့တွင် 1438 နှင့် 1533 ခုနှစ်အကြား မျက်မှောက်ခေတ် ပီရူးဒေသတွင် ပေါက်ဖွားလာခဲ့ပါသည်။

Incans များကို ချဲ့ထွင်ပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ ပေါင်းစည်းခြင်းအတွက် လူသိများသည်။ သူတို့သည် နေနတ်ဘုရား Inti ကို ယုံကြည်ကြပြီး နိုင်ငံတော် နာယကအဖြစ် ရိုသေခဲ့ကြသည်။ Inti သည် Titicaca ရေကန်မှ ပေါ်ထွက်လာပြီး Cusco မြို့တော်ကို တည်ထောင်ခဲ့သော ပထမဆုံးလူသားများကို ဖန်တီးခဲ့သည်ဟုလည်း ၎င်းတို့က ယုံကြည်ခဲ့ကြသည်။

သူတို့တွင် ရေးသားထားသော ဓလေ့ထုံးစံမရှိသောကြောင့် Inca အကြောင်း သိပ်မသိကြပါ။ သို့သော်လည်း ၎င်းတို့သည် သေးငယ်သော မျိုးနွယ်စုမှ စည်ကားသော နိုင်ငံအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲလာကြောင်း သိရှိရပါသည်။Sapa Inca လက်ထက်တွင် ဧကရာဇ်သာမက Cuzco နှင့် Neo-Inca ပြည်နယ်တို့ကိုလည်း အုပ်စိုးခဲ့သည်။

အင်ကာသည် အင်ပါယာသို့ဝင်ရောက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သောပြည်ကို ရွှေနှင့်အကာအကွယ်ပေးခြင်းဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်မှုကို အာမခံသော ကျေနပ်မှုပေးသည့်မူဝါဒပုံစံကို ကျင့်သုံးခဲ့သည်။ Inca အုပ်စိုးရှင်များသည် ၎င်းတို့၏ စိန်ခေါ်သူများ၏ သားသမီးများကို Incan အမျိုးကောင်းသမီးများအဖြစ်သို့ လှုံ့ဆော်ပေးခြင်းကြောင့် ကျော်ကြားသည်။

Incan အင်ပါယာသည် ရပ်ရွာအလုပ်နှင့် နိုင်ငံရေးကို စပိန် စူးစမ်းရှာဖွေသူ Francisco Pizzaro ဦးဆောင်သော စပိန်အောင်နိုင်သူများ၏ လွှမ်းမိုးမှုမခံရမချင်း Incan အင်ပါယာတွင် ကျော်ကြားခဲ့သည်။ အင်ကန်အင်ပါယာသည် အပျက်အစီးများအဆုံးသတ်သွားပြီး ၎င်းတို့၏ ခေတ်မီသော လယ်ယာစနစ်များ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အနုပညာဆိုင်ရာ အသိပညာများစွာကို ကိုလိုနီပြုခြင်းဖြစ်စဉ်တွင် ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရသည်

မာယာယဉ်ကျေးမှု

The Mayans သည် ခေတ်သစ်-မက္ကဆီကို၊ ဂွာတီမာလာ နှင့် Belize နယ်မြေတွင် နေထိုင်ခဲ့သည်။ ဘီစီ 1500 တွင် ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့၏ကျေးရွာများကို မြို့များအဖြစ် ပြောင်းလဲကာ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေကာ ပဲ၊ ပြောင်းနှင့် စကွပ်ပင်တို့ကို စိုက်ပျိုးကြသည်။ ၎င်းတို့၏ စွမ်းအားမြင့်မားချိန်တွင် မာယာလူမျိုးများသည် လူဦးရေ 50,000 မှီတင်းနေထိုင်ကြပြီး မြို့ပေါင်း 40 ကျော်တွင် စုစည်းထားကြသည်။

မာယာလူမျိုးများသည် ဘာသာရေးရည်ရွယ်ချက်အတွက် ပိရမစ်ပုံသဏ္ဍာန်ရှိသော ဘုရားကျောင်းများကို တီထွင်ခဲ့ကြပြီး ၎င်းတို့၏ ကျောက်တုံးဖြတ်ခြင်းနည်းပညာများကြောင့် ကျော်ကြားခဲ့သည်။ ဆည်မြောင်းနှင့် လှေကားထစ်များ၏ ခေတ်မီနည်းလမ်းများ လည်းဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင် hieroglyphic အရေးအသားနှင့် ခေတ်မီဆန်းပြားသော ပြက္ခဒိန်စနစ် ဖန်တီးခြင်းကြောင့် ကျော်ကြားလာခဲ့သည်။ မှတ်တမ်းထားရှိမှုမှာ အလွန်မြင့်မားသည်။၎င်းတို့၏ ယဉ်ကျေးမှု၏ အရေးကြီးသော အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ပြီး နက္ခတ္တဗေဒ၊ ပရောဖက်ပြုချက်နှင့် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည်။ အင်ကာလူမျိုးများနှင့် မတူဘဲ မာယာလူမျိုးများသည် ၎င်းတို့၏ ဓလေ့ထုံးတမ်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အရာအားလုံးကို သေသေချာချာ ရေးသားခဲ့သည်။

မာယာများသည် အဆင့်မြင့်သင်္ချာနှင့် နက္ခတ္တဗေဒကို တီထွင်သည့် ပထမဆုံးသောသူများထဲတွင် ပါဝင်ပါသည်။ သူတို့၏ စိတ်ကူးယဉ်တွေးခေါ်မှု၏ အထွတ်အထိပ်များထဲမှ တစ်ခုသည် သုည၏ အယူအဆဖြင့် လုပ်ဆောင်သည့် ပထမဆုံး လူ့ယဉ်ကျေးမှုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ မာယာပြက္ခဒိန်သည် ခေတ်သစ်ကမ္ဘာရှိ ပြက္ခဒိန်များထက် ကွဲပြားစွာဖွဲ့စည်းထားပြီး သဘာဝရေကြီးမှုနှင့် နေကြတ်ခြင်းများကို ကြိုတင်ခန့်မှန်းရာတွင် အောင်မြင်ခဲ့သည်။

သစ်တောပြုန်းတီးမှုနှင့် မိုးခေါင်မှုတို့ကြောင့် စိုက်ပျိုးမြေနှင့် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုများကြောင့် မာယာယဉ်ကျေးမှု ကျဆင်းခဲ့သည်။ သူတို့၏ ဖျက်ဆီးမှုကြောင့် ကြွယ်ဝသော ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဗိသုကာလက်ရာများသည် ထူထပ်သော တောတွင်းသစ်ပင်များဖြင့် ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။ ယဉ်ကျေးမှု၏ အပျက်အစီးများသည် တော်ဝင်သင်္ချိုင်းများ၊ လူနေအိမ်များ၊ ဘုရားကျောင်းများနှင့် ပိရမစ်များ ပါဝင်သည်။ ဂွာတီမာလာတွင် တည်ရှိသော အကျော်ကြားဆုံး မာယာအပျက်အစီးမှာ Tikal ဖြစ်သည်။ ဤအပျက်အစီးများကို မြင်တွေ့နိုင်သည့်အရာများမှာ ကြီးမား၍ကြီးမားသောဘုရားကျောင်းများဖြစ်နိုင်သည်ကို ဖုံးကွယ်ထားနိုင်သည့် တောင်ကုန်းငယ်များနှင့် တောင်ငယ်များစွာရှိပါသည်။

Aztec ယဉ်ကျေးမှု

Aztec ယဉ်ကျေးမှု ထွန်းကားခဲ့သည် 1428 ခုနှစ်တွင် Tenochtitlan, Texcoco, နှင့် Tlacopan တို့သည် confederation တွင်ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ မြို့တော်သုံးနိုင်ငံသည် စည်းလုံးသောနိုင်ငံအဖြစ် ထွန်းကားပြီး ရှုပ်ထွေးသော နတ်ဘုရားများကို ကိုးကွယ်ကြသည်။

Aztecs များသည် ပြက္ခဒိန် ဓလေ့ထုံးတမ်းများနှင့် ၎င်းတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးတမ်းများ ဝန်းကျင်တွင် ၎င်းတို့၏ဘဝများကို စုစည်းထားကြသည်။ရှုပ်ထွေးပြီး ကြွယ်ဝသော ဘာသာရေးနှင့် ဒဏ္ဍာရီလာ အစဉ်အလာများ ရှိခဲ့သည်။ အင်ပါယာသည် အခြားမြို့ပြနိုင်ငံများကို အလွယ်တကူ သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ကြီးမားသော နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ဖော်ညွှန်းမှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင်၊ ၎င်းသည် ကာကွယ်မှုဖြင့် နိုင်ငံရေးဗဟိုချက်သို့ အခွန်ပေးဆောင်မည့် အခြားမြို့ပြနိုင်ငံများကို သက်သာရာရစေရန် ကျင့်သုံးခဲ့သည်။

Aztec ယဉ်ကျေးမှုသည် 1521 ခုနှစ်တွင် စပိန်မှ Aztec ဧကရာဇ်မင်းကို ဖြုတ်ချပြီး ခေတ်သစ်ကို တည်ထောင်သည့်အချိန်အထိ ရှင်သန်ကြီးထွားခဲ့သည်။ Tenochtitlan ၏အပျက်အစီးများပေါ်တွင်မက္ကဆီကိုစီးတီး။ မပျက်စီးမီတွင်၊ ယဉ်ကျေးမှုသည် ရှုပ်ထွေးသော ဒဏ္ဍာရီဆန်ဆန်နှင့် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ဓလေ့ထုံးတမ်းများကို ကမ္ဘာကြီးအား ထူးထူးခြားခြား ဗိသုကာပညာနှင့် အနုပညာမြောက်အောင်မြင်မှုများပေးခဲ့သည်။

Aztec အမွေအနှစ်သည် ခေတ်မီမက္ကဆီကန်ယဉ်ကျေးမှုတွင် ပဲ့တင်ထပ်နေပါသည်။ ၎င်းကို ဒေသန္တရဘာသာစကားနှင့် ဓလေ့ထုံးတမ်းများတွင် ပဲ့တင်ထပ်ပြီး ၎င်းတို့၏ ဌာနေကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာနှင့် ပြန်လည်ချိတ်ဆက်နိုင်သည့် မက္ကဆီကိုလူမျိုးအားလုံး၏ အမျိုးသားရေးလက္ခဏာ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် ရှင်သန်နေပါသည်။

ရောမယဉ်ကျေးမှု

ရောမယဉ်ကျေးမှုသည် ဘီစီ ၇၅၃ ဝန်းကျင်တွင် စတင်ပေါ်ပေါက်လာပြီး အနောက်ရောမအင်ပါယာ ပြိုလဲခြင်းနှင့်အတူ အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် ၄၇၆ ခုနှစ်အထိ ကြာမြင့်ခဲ့သည်။ ရောမဒဏ္ဍာရီ အရ ရောမမြို့ကို Alba Longa ၏ မင်းသမီး Rhea Silvia မှ မွေးဖွားခဲ့သော အမြွှာသားလေး Romulus နှင့် Remus တို့မှ တည်ထောင်ခဲ့သည်။

ရောမမြို့သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးကျယ်ဆုံးအဖြစ် ထွန်းကားလာသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။ မြေထဲပင်လယ် တစ်ခုလုံးကို ၎င်း၏ စွမ်းအား အမြင့်ဆုံးတွင် လွှမ်းခြုံထားသည့် အင်ပါယာ။ ကြီးကျယ်ခမ်းနားသော တီထွင်မှုများစွာအတွက် တာဝန်ရှိသော အားကောင်းမောင်းသန် ယဉ်ကျေးမှုတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ကွန်ကရစ်၊ ရောမဂဏန်းများ၊ သတင်းစာ၊ ရေပြွန်နှင့် ပထမဆုံး ခွဲစိတ်မှုဆိုင်ရာ ကိရိယာများ။

ရောမမြို့သည် နှိမ့်ချသောအစပြုမှုများမှ ဆင်းသက်လာပြီး ၎င်း၏သမိုင်း၏ အဆင့်များစွာကို ဘုရင့်နိုင်ငံ၊ သမ္မတနိုင်ငံနှင့် အင်အားကြီးအင်ပါယာအဖြစ် ဖြတ်သန်းခဲ့သည်။ အင်ပါယာသည် သိမ်းပိုက်ထားသော လူမျိုးများကို ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ထိန်းသိမ်းထားရန် ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း စွမ်းရည်များ လွန်ကဲလာခြင်းကြောင့် ၎င်းကို ဒုက္ခပေးခဲ့သည်။ ၎င်း၏ အစိတ်အပိုင်းအားလုံးသည် အုပ်စိုးရှင်တစ်ဦးထံ ဦးညွှတ်ခံရန် သေချာရန်မဖြစ်နိုင်ပေ။

နယ်ချဲ့ချဲ့ထွင်မှုကို တွန်းလှန်ခဲ့သော အခြားအင်ပါယာများစွာနှင့် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်အတိုင်း ရောမအင်ပါယာသည် ၎င်း၏အရွယ်အစားနှင့် စွမ်းအားကြီးမားမှုကြောင့် ပြိုကွဲသွားခဲ့သည်။ ရောမမြို့သည် 476 ခုနှစ်တွင် လူရိုင်းမျိုးနွယ်စုများ၏ လွှမ်းမိုးခြင်းကို ခံခဲ့ရပြီး ဤရှေးခေတ်ယဉ်ကျေးမှု ပြိုလဲခြင်းကို အမှတ်အသားပြုခဲ့သည်။

ပါရှန်ယဉ်ကျေးမှု

Achaemenid အင်ပါယာဟုလည်းသိကြသော ပါရှန်အင်ပါယာသည် တက်ကြွသောကာလတွင် စတင်ခဲ့သည်။ ဘီ.စီ.အီး. ၆ ရာစုတွင် မဟာကုရုက စတင်အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ပါရှန်ယဉ်ကျေးမှုသည် ရှေးခေတ်ကမ္ဘာကြီး၏ အစိတ်အပိုင်းအများအပြားကို အုပ်စိုးသူဖြစ်လာသည့် အင်အားကြီးဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ၊ အီဂျစ်နှင့် ဂရိတို့အထိ ၎င်း၏သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ချဲ့ထွင်ခဲ့သည်။

ပါရှန်အင်ပါယာ၏ အောင်မြင်မှုသည် အိမ်နီးချင်းမျိုးနွယ်စုများနှင့် ပရိုတိုပြည်နယ်များကို ပေါင်းစည်းနိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ လမ်းများနှင့် ချိတ်ဆက်ကာ ဗဟိုအုပ်ချုပ်ရေးကို ထူထောင်ခြင်းဖြင့် မတူညီသော မျိုးနွယ်စုများကို ပေါင်းစည်းနိုင်ခဲ့သည်။ ပါရှန်ယဉ်ကျေးမှုသည် ကမ္ဘာကို ပထမဆုံးစာပို့စနစ်နှင့် ပေးဆောင်ခဲ့သည်။