Κάθε πολιτισμός στην ιστορία έχει τους θεούς και τις θεές του πλούτου και της ευημερίας. Το πάνθεον της αρχαίας ελληνικής θρησκείας και μυθολογίας δεν αποτελεί εξαίρεση.

Ο Πλούτος ήταν ο θεός του πλούτου και της γεωργικής γενναιοδωρίας. Αρχικά, συνδέθηκε μόνο με τη γεωργική γενναιοδωρία, αλλά αργότερα άρχισε να αντιπροσωπεύει την ευημερία και τον πλούτο γενικά.

Ενώ ήταν μια δευτερεύουσα θεότητα, που δεν έπαιζε σημαντικό ρόλο στην Ελληνική μυθολογία , αλλά ήταν σημαντικός στους τομείς που κυβερνούσε.

Προέλευση και καταγωγή του Πλούτου

Υπάρχει μια διαφωνία μεταξύ των διαφόρων αναφορών της ελληνικής μυθολογίας σχετικά με την καταγωγή του Πλούτου. Είναι γνωστό ότι ήταν γιος του Δήμητρα , μια ολύμπια θεά, και ο Ιασίων, ένας ημίθεος. Σε άλλες αναφορές, είναι ο απόγονος του Άδης , βασιλιάς του Κάτω Κόσμου, και Περσεφόνη .

Άλλοι πάλι λένε ότι είναι ο γιος του θεά της τύχης Τύχη Ο Πλούτος λέγεται επίσης ότι έχει έναν δίδυμο, τον Φιλόμενο, τον θεό της γεωργίας και του οργώματος.

Σύμφωνα με την πιο γνωστή εκδοχή, ο Πλούτος γεννήθηκε στο νησί της Κρήτης και συνελήφθη κατά τη διάρκεια ενός γάμου, όταν η Δήμητρα παρέσυρε τον Ιασίωνα σε ένα χωράφι, όπου ξάπλωσαν μαζί σε ένα φρεσκοσπαρμένο αυλάκι κατά τη διάρκεια του γάμου. Η ελληνική μυθολογία αναφέρει ότι το χωράφι ήταν τρεις φορές οργωμένο και ότι η Δήμητρα είχε ξαπλώσει ανάσκελα όταν τον συνέλαβε. Αυτά δίνονται ως λόγοι για τη σύνδεση του Πλούτου με την αφθονία και τηνΑκριβώς όπως ένα χωράφι προετοιμάζεται για να σπαρθεί και να θεριστεί για τους καρπούς της εργασίας, έτσι και η μήτρα της Δήμητρας προετοιμάστηκε για να συλλάβει τον θεό του πλούτου.

Αφού τελείωσε η ερωτική πράξη, η Δήμητρα και ο Ιασίων ξαναμπήκαν στη γαμήλια γιορτή, όπου τράβηξαν την προσοχή του Δία. Ο Δίας εξοργίστηκε όταν έμαθε για τη σχέση τους, που χτύπησε τον Ιασίων με έναν ισχυρό κεραυνό, μετατρέποντάς τον σε τίποτα.

Σε άλλες εκδοχές, αφήνεται να εννοηθεί ότι ο Δίας σκότωσε τον Ιασίωνα επειδή δεν ήταν άξιος μιας θεάς του διαμετρήματος της Δήμητρας. Όποιοι κι αν ήταν οι ακριβείς λόγοι του θυμού του Δία, το αποτέλεσμα ήταν ο Πλούτος να μείνει ορφανός από πατέρα.

Ο Θεός του Πλούτου στην Εργασία

Σύμφωνα με την ελληνική λαϊκή παράδοση, οι θνητοί αναζητούσαν τον Πλούτο, επικαλούμενοι τις ευλογίες του. Ο Πλούτος είχε τη δύναμη να ευλογεί οποιονδήποτε με υλικό πλούτο.

Για το λόγο αυτό, ο Δίας τον είχε τυφλώσει όταν ήταν ακόμη παιδί, ώστε να μην μπορεί να διακρίνει τους καλούς ανθρώπους από τους κακούς. Αυτή η απόφαση επέτρεψε σε όλους όσους έρχονταν στον Πλούτο να ευλογηθούν, ανεξάρτητα από τις προηγούμενες πράξεις και τα έργα τους. Αυτό συμβολίζει το γεγονός ότι ο πλούτος δεν είναι προνόμιο των καλών και των δίκαιων.

Είναι μια απεικόνιση του πώς λειτουργεί συχνά η τύχη στον πραγματικό κόσμο.

Ο πλούτος δεν διανέμεται ποτέ ισόποσα, ούτε αμφισβητεί ποτέ τον θεατή. Ένα έργο που έγραψε ο αρχαίος Έλληνας κωμωδιογράφος Αριστοφάνης οραματίζεται με χιούμορ έναν Πλούτο με την όρασή του να έχει ανακτήσει την όρασή του και να διανέμει τον πλούτο μόνο σε όσους τον αξίζουν.

Ο Πλούτος περιγράφεται επίσης ως ανάπηρος. Σε άλλες απεικονίσεις, απεικονίζεται με φτερά.

Σύμβολα και επιρροή του Πλούτου

Ο Πλούτος απεικονίζεται συνήθως είτε με τη συντροφιά της μητέρας του Δήμητρας είτε μόνος του, κρατώντας χρυσό ή σιτάρι, που συμβολίζει τον πλούτο και τα πλούτη.

Ωστόσο, στα περισσότερα γλυπτά, απεικονίζεται ως παιδί που βρίσκεται στην αγκαλιά άλλων θεών που είναι γνωστές για την ειρήνη, την τύχη και την επιτυχία.

Ένα από τα σύμβολά του είναι η καλαμποκιέρα, γνωστή και ως κέρας της αφθονίας, γεμάτη με γεωργικά πλούτη όπως λουλούδια, φρούτα και ξηρούς καρπούς.

Το όνομα του Πλούτου έχει χρησιμεύσει ως έμπνευση για αρκετές λέξεις στην αγγλική γλώσσα, όπως πλουτοκρατία (κυριαρχία των πλουσίων), πλουτομανία (έντονη επιθυμία για πλούτο), και plutonomics (η μελέτη της διαχείρισης του πλούτου).

Απεικονίσεις του Πλούτου στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Ένας από τους μεγάλους Άγγλους καλλιτέχνες, ο George Frederic Watts, επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από την ελληνική και τη ρωμαϊκή μυθολογία. Ήταν γνωστός για τους αλληγορικούς πίνακές του σχετικά με τον πλούτο. Πίστευε ότι το κυνήγι του πλούτου αντικαθιστούσε την προσπάθεια για θρησκεία στη σύγχρονη κοινωνία.

Για να απεικονίσει αυτή την άποψη, ζωγράφισε Η σύζυγος του Πλούτου τη δεκαετία του 1880 . Ο πίνακας απεικονίζει μια γυναίκα που κρατάει κοσμήματα και σπαρταράει από αγωνία, παρουσιάζοντας τη διαφθορά που προκαλεί ο πλούτος.

Ο Πλούτος έχει επίσης αναφερθεί στο έργο του Δάντη Κόλαση ως δαίμονας του τέταρτου κύκλου της κόλασης, που προορίζεται για τους αμαρτωλούς της απληστίας και της φιλαργυρίας. Ο Δάντης συνδυάζει τα πρόσωπα του Πλούτου με τον Άδη για να σχηματίσει ένα μεγάλος εχθρός που εμποδίζει τον Δάντη να περάσει, εκτός αν λύσει έναν γρίφο.

Ο ποιητής πίστευε ότι το κυνήγι του υλικού πλούτου οδηγεί στην πιο αμαρτωλή διαφθορά της ανθρώπινης ζωής και έτσι του έδωσε τη δέουσα σημασία.

Τέτοιες μεταγενέστερες απεικονίσεις ζωγράφιζαν τον Πλούτο ως μια διαφθαρμένη δύναμη, που σχετιζόταν με τα δεινά του πλούτου και τη συσσώρευση πλούτου.

Ανακεφαλαιώνοντας

Ο Πλούτος είναι μία από τις πολλές δευτερεύουσες θεότητες στο πάνθεον της ελληνικής μυθολογίας, αλλά αναμφίβολα έχει εξυμνηθεί ευρέως στην τέχνη και τη λογοτεχνία. Συμβολίζει τον πλούτο και την ευημερία, κάτι που συζητείται ευρέως ακόμη και σήμερα στη σύγχρονη φιλοσοφία και οικονομία.