Różni ludzie wyobrażają sobie różne rzeczy, gdy słyszą słowo "niewolnictwo". To, co rozumiesz przez niewolnictwo, może zależeć od tego, skąd pochodzisz, o jakim rodzaju niewolnictwa czytałeś w książkach historycznych swojego kraju, a nawet od stronniczości mediów, które konsumujesz.

Więc, Czym dokładnie jest niewolnictwo? Kiedy i gdzie się zaczęło i skończyło? Czy kiedykolwiek się skończyło? Czy naprawdę skończyło się w USA? Jakie są kluczowe punkty zwrotne instytucji niewolnictwa w historii świata?

Chociaż nie możemy przeprowadzić w pełni szczegółowej analizy w tym artykule, spróbujmy tutaj poruszyć najważniejsze fakty i daty.

Początki niewolnictwa

Zacznijmy od początku - czy niewolnictwo było obecne w jakiejkolwiek formie w najwcześniejszych częściach historii ludzkości? To zależy od tego, gdzie zdecydujesz się narysować linię początkową "historii ludzkości".

Według wszelkich źródeł, przedcywilizowane społeczeństwa nie miały żadnej formy niewolnictwa. Powód tego jest prosty:

W społeczeństwach przedcywilizowanych nie było żadnych złożonych struktur hierarchicznych, ustalonego podziału pracy ani niczego w tym rodzaju - wszyscy byli mniej więcej równi.

Niewolnictwo pojawiło się jednak wraz z pierwszymi znanymi nam cywilizacjami ludzkimi. Istnieją dowody na masowe niewolnictwo już 3500 lat p.n.e. lub ponad 5000 lat temu w Mezopotamii i Sumerze. Wydaje się, że skala niewolnictwa w tamtych czasach była tak ogromna, że już wtedy określano je jako "instytucję", a nawet pojawiło się w mezopotamskiej Biblii. Kodeks Hammurabiego Standard z Ur, fragment sumeryjskiego artefaktu, przedstawia więźniów przyprowadzanych przed oblicze króla, krwawiących i nagich.

Niewolnictwo jest również często wspominane w różnych tekstach religijnych z tamtych czasów, w tym w Religie abrahamowe I chociaż wielu apologetów religijnych upiera się, że Biblia mówi tylko o niewolnictwie - krótkoterminowej formie niewolnictwa często przedstawianej jako "akceptowalna" metoda spłaty długu, Biblia mówi również i usprawiedliwia niewolnictwo jeńców wojennych, niewolnictwo uciekinierów, niewolnictwo krwi, niewolnictwo poprzez małżeństwo, tj. właściciel niewolnika posiadający żonę i dzieci swojego niewolnika, i tak dalej.na.

Wszystko to nie jest oczywiście krytyką Biblii, ponieważ niewolnictwo rzeczywiście było obecne w prawie każdym większym kraju, kulturze i religii w tamtym czasie. Były wyjątki, ale niestety większość z nich została podbita i - jak na ironię - zniewolona przez większe imperia napędzane niewolnictwem wokół nich.

W tym sensie możemy spojrzeć na niewolnictwo nie jako na naturalny i nieunikniony składnik ludzkiej natury, widząc, że nie istniało ono w społeczeństwach przedcywilizowanych. Zamiast tego możemy postrzegać niewolnictwo jako naturalny i nieunikniony składnik hierarchicznych struktur społecznych - w szczególności, ale nie wyłącznie, autorytarnych struktur społecznych. Tak długo, jak istnieje hierarchia, ci na szczycie będą próbowali wykorzystywać tych, którzy są na szczycie.na dole tak bardzo, jak tylko mogą, aż do dosłownego niewolnictwa.

Czy oznacza to, że niewolnictwo było zawsze obecne we wszystkich lub większości głównych społeczeństw ludzkich w ciągu ostatnich 5000 lat?

Nie do końca.

Jak większość rzeczy, niewolnictwo również miało swoje "wzloty i upadki", że tak powiem. W rzeczywistości zdarzały się przypadki delegalizacji tej praktyki nawet w starożytnej historii. Jednym z takich słynnych przykładów był Cyrus Wielki, pierwszy król starożytnej Persji i pobożny chrześcijanin. Zoroastrianin który podbił Babilon w 539 r. p.n.e., uwolnił wszystkich niewolników w mieście i ogłosił równość rasową i religijną.

Jednak nazwanie tego zniesieniem niewolnictwa byłoby przesadą, ponieważ niewolnictwo odrodziło się po rządach Cyrusa i istniało również w większości sąsiednich społeczeństw, takich jak Egipt, Grecja i Rzym.

Nawet po tym, jak chrześcijaństwo i islam ogarnęły Europę, Afrykę i Azję, niewolnictwo nadal istniało. We wczesnym średniowieczu stało się mniej powszechne w Europie, ale nie zniknęło. Wikingowie w Skandynawii mieli niewolników z całego świata i szacuje się, że stanowili oni około 10% populacji średniowiecznej Skandynawii.

Co więcej, zarówno chrześcijanie, jak i muzułmanie kontynuowali zniewalanie jeńców wojennych podczas długich wojen toczonych między sobą w basenie Morza Śródziemnego. Islam, w szczególności, rozpowszechnił tę praktykę w rozległych częściach Afryki i Azji, aż do Indii i aż do XX wieku.

W międzyczasie chrześcijanie w Europie zdołali stworzyć zupełnie nową instytucję niewolnictwa - transatlantycki handel niewolnikami. Począwszy od XVI wieku, europejscy kupcy zaczęli kupować zachodnioafrykańskich jeńców, często od innych Afrykańczyków, i wysyłać ich do Nowego Świata, aby zaspokoić zapotrzebowanie na tanią siłę roboczą potrzebną do jego kolonizacji. To dodatkowo zachęcało do wojen i podbojów w Afryce Zachodniej, którekontynuowali handel niewolnikami, dopóki Zachód nie zaczął zniesienie niewolnictwa pod koniec XVIII i XIX wieku.

Który kraj jako pierwszy zniósł niewolnictwo?

Wiele osób uważa Stany Zjednoczone za pierwszy kraj, który zakończył niewolnictwo. Pierwszym zachodnim krajem, który oficjalnie zniósł niewolnictwo, było jednak Haiti. Ten mały wyspiarski kraj osiągnął to dzięki 13-letniej rewolucji haitańskiej, która zakończyła się w 1793 r. Była to dosłownie rewolta niewolników, podczas której byli niewolnicy zdołali odepchnąć swoich francuskich ciemiężców i wywalczyć wolność.

Wkrótce potem Wielka Brytania zakończyła swój udział w handlu niewolnikami w 1807 r. Francja poszła w jej ślady i zakazała tej praktyki we wszystkich francuskich koloniach w 1831 r., po tym jak wcześniejsza próba została udaremniona przez Napoleona Bonaparte.

W przeciwieństwie do tego, Stany Zjednoczone zniosły niewolnictwo ponad 70 lat później, w 1865 roku, po długiej i makabrycznej wojnie domowej. Jednak nawet po tym, nierówności rasowe i napięcia trwały nadal - niektórzy mogą powiedzieć, że do dziś. W rzeczywistości wielu twierdzi, że niewolnictwo w USA trwa do dziś poprzez system pracy w więzieniach.

Według 13. poprawka Konstytucji Stanów Zjednoczonych - ta sama poprawka, która zniosła niewolnictwo w 1865 r. "Ani niewolnictwo, ani przymusowa służba, z wyjątkiem jako kara za przestępstwo, za które strona została należycie skazana, istnieje w Stanach Zjednoczonych".

Innymi słowy, sama konstytucja USA uznała pracę więźniów za formę niewolnictwa i zezwala na nią do dziś. Tak więc, jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że w federalnych, stanowych i prywatnych więzieniach w USA przebywa ponad 2,2 miliona osadzonych, a prawie wszyscy zdolni do pracy więźniowie wykonują ten czy inny rodzaj pracy, oznacza to dosłownie, że w Stanach Zjednoczonych nadal istnieją miliony niewolników.USA dzisiaj.

Niewolnictwo w innych częściach świata

Często mówimy wyłącznie o zachodnich imperiach kolonialnych i Stanach Zjednoczonych, gdy mówimy o współczesnej historii niewolnictwa i jego zniesienia. Jak jednak ma sens chwalenie tych imperiów za zniesienie niewolnictwa w XIX wieku, skoro wiele innych krajów i społeczeństw nigdy nie przyjęło tej praktyki, nawet gdy miały na to środki? A z tych, które to zrobiły - kiedy przestały? Przejdźmy dalejnad większością innych głównych przykładów jeden po drugim.

Chociaż rzadko omawiamy ten temat, Chiny miały niewolników przez dużą część swojej historii. I przybierało to różne formy na przestrzeni lat. Wykorzystywanie jeńców wojennych jako niewolników było praktyką, która istniała w najstarszej zapisanej historii Chin, w tym we wczesnych dynastiach Shang i Zhou. Następnie rozszerzył się dalej podczas dynastii Qin i Tang na kilka wieków przed naszą erą.

Praca niewolnicza nadal odgrywała kluczową rolę w tworzeniu Chin, dopóki nie zaczęła zanikać w XII wieku naszej ery i boomie gospodarczym pod rządami dynastii Song. Praktyka ta powróciła ponownie podczas dynastii mongolskich i mandżurskich w późnym okresie średniowiecza, który trwał do XIX wieku.

Gdy świat zachodni dążył do zniesienia tej praktyki na dobre, Chiny zaczęły eksportować chińskich pracowników do USA, ponieważ zniesienie niewolnictwa otworzyło tam niezliczone możliwości zatrudnienia. Ci chińscy pracownicy, zwani coolies, byli transportowani dużymi statkami towarowymi i tak naprawdę nie byli traktowani znacznie lepiej niż byli niewolnicy.

Tymczasem w Chinach niewolnictwo zostało oficjalnie uznane za nielegalne w 1909 r. Praktyka ta była jednak kontynuowana przez dziesięciolecia, a wiele jej przypadków odnotowano dopiero w 1949 r. Nawet po tym czasie i w XXI wieku w całym kraju można zaobserwować przypadki pracy przymusowej, a zwłaszcza niewolnictwa seksualnego. W 2018 r. Globalny Indeks Niewolnictwa oszacował, że około 3,8 miliona osób nadal jest niewolnikami.zniewolonych w Chinach.

Dla porównania, Japonia, sąsiad Chin, wykorzystywała niewolników w swojej historii w znacznie ograniczonym zakresie, ale nadal na dość dużą skalę. Praktyka ta rozpoczęła się w okresie Yamato w III wieku naszej ery i została oficjalnie zniesiona 13 wieków później przez Toyotomi Hideyoshi w 1590 r. Pomimo tak wczesnego zniesienia tej praktyki w porównaniu ze standardami zachodnimi, Japonia miała jeszcze jedną okazję do niewolnictwa przed i w trakcie tego okresu.W ciągu półtorej dekady między 1932 a 1945 r. Japonia zarówno wykorzystywała więźniów wojennych jako niewolników, jak i zatrudniała tak zwane "kobiety do towarzystwa" jako niewolnice seksualne. Na szczęście praktyka ta została ponownie zakazana po wojnie.

Nieco na zachód, inne starożytne imperium ma znacznie bardziej sporną i sprzeczną historię z niewolnictwem. Niektórzy twierdzą, że Indie nigdy nie miały niewolników w swojej starożytnej historii, podczas gdy inni twierdzą, że niewolnictwo było powszechne już w VI wieku pne. Różnica zdań wynika w dużej mierze z różnych tłumaczeń słów takich jak dasa oraz dasyu Dasa jest zwykle tłumaczone jako wróg, sługa Boga i wielbiciel, podczas gdy dasyu oznacza demona, barbarzyńcę i niewolnika. Zamieszanie między tymi dwoma terminami wciąż powoduje, że naukowcy spierają się, czy niewolnictwo istniało w starożytnych Indiach.

Wszystkie te spory straciły na znaczeniu, gdy muzułmańska dominacja w północnych Indiach rozpoczęła się w XI wieku. Religia Abrahama ustanowiła niewolnictwo na subkontynencie na kolejne stulecia, a hinduiści byli głównymi ofiarami tej praktyki.

Następnie nadeszła era kolonialna, kiedy Hindusi zostali zabrani jako niewolnicy przez europejskich kupców za pośrednictwem handlu niewolnikami na Oceanie Indyjskim, znanego również jako handel niewolnikami wschodnioafrykańskimi lub arabskimi - mniej popularna alternatywa transatlantyckiego handlu niewolnikami. W międzyczasie afrykańscy niewolnicy zostali przywiezieni do Indii do pracy w portugalskich koloniach na wybrzeżu Konkan.

Ostatecznie wszystkie praktyki niewolnicze - import, eksport i posiadanie - zostały zakazane w Indiach na mocy indyjskiej ustawy o niewolnictwie z 1843 roku.

Jeśli spojrzymy na przedkolonialne Ameryki i Afrykę, jasne jest, że niewolnictwo istniało również w tych kulturach. Społeczeństwa Ameryki Północnej, Środkowej i Południowej zatrudniały jeńców wojennych jako niewolników, chociaż dokładna skala tej praktyki nie jest w pełni znana. To samo dotyczy Afryki Środkowej i Południowej. Niewolnictwo w Afryce Północnej jest dobrze znane i odnotowane.

To sprawia, że brzmi to tak, jakby wszystkie główne kraje na świecie miały niewolnictwo w tym czy innym momencie. Istnieją jednak pewne godne uwagi wyjątki. Na przykład Imperium Rosyjskie, pomimo wszystkich swoich podbojów w ciągu ostatniego tysiąca lat, nigdy tak naprawdę nie uciekało się do niewolnictwa jako głównego lub zalegalizowanego aspektu swojej gospodarki i porządku społecznego. Jednak przez wieki istniała tam pańszczyzna, która służyła jako podstawarosyjska gospodarka zamiast niewolnictwa.

Inne stare kraje europejskie, takie jak Polska, Ukraina, Bułgaria i kilka innych, również nigdy tak naprawdę nie miały niewolników, mimo że w średniowieczu szczyciły się dużymi lokalnymi i wielokulturowymi imperiami. Szwajcaria, jako kraj w pełni zamknięty lądowo, również nigdy nie miała niewolników. Co ciekawe, jest to również powód, dla którego Szwajcaria technicznie nie ma żadnych przepisów zakazujących praktyki niewolnictwa do dnia dzisiejszego.

Podsumowanie

Jak więc widać, historia niewolnictwa jest prawie tak długa, bolesna i zawiła, jak historia samej ludzkości. Pomimo tego, że jest oficjalnie zakazane na całym świecie, nadal istnieje w różnych formach. Handel ludźmi, niewola za długi, przymusowa praca, przymusowe małżeństwa, praca w więzieniach, a nawet - można powiedzieć - praca za głodowe pensje, która istnieje w większości krajów - wszystkie mogą być postrzegane jako niewolnictwo.formy niewolnictwa.

Czy kiedykolwiek uda nam się pozbyć tej plamy na historii ludzkości? To się dopiero okaże. Bardziej pesymistyczni z nas mogą powiedzieć, że tak długo, jak istnieje motyw zysku, ci na szczycie będą nadal wykorzystywać tych na dole. Być może postęp kulturowy, edukacyjny i moralny ostatecznie rozwiąże ten problem, ale to się jeszcze nie stało. Nawet ludzie w rzekomo wolnych od niewolnictwa krajach zachodnichNadal świadomie korzystają z pracy więźniów i taniej siły roboczej w krajach rozwijających się, więc z pewnością mamy przed sobą więcej pracy.