Gullveig jest jedną z tych szczególnych postaci w norweskich mitach i legendach, o których rzadko się wspomina, a jednak odgrywają ważną rolę.Przedmiotem niekończących się spekulacji, Gullveig jest postacią, która doprowadziła do jednej z największych wojen w Asgardzie i na zawsze zmieniła krajobraz królestwa bogów.Nie wiadomo, kim dokładnie jest Gullveig.Czy jest podróżującą wiedźmą, powodem pierwszej wojny iFreyja w przebraniu?

Kim jest Gullveig?

Gullveig jest wspomniany tylko w dwóch strofach w Edda Poetycka Snorriego Sturlusona. Obie te wzmianki poprzedzają opowieść o wielkiej wojnie Vanir-Æsir i wydają się ją bezpośrednio powodować.

W tych dwóch strofach Gullveig nazywana jest czarownicą i wyznawczynią kobiecości seidr Kiedy Gullveig odwiedza Asgard, królestwo bogów Æsir pod wodzą Wszechojciec Odyn ...zachwyciła i przeraziła bogów Æsirów swoją magią.

W jednej z dwóch strof czytamy:

Kiedy doszła do domu,

Czarownica, która widziała wiele rzeczy,

Zaczarowała różdżki;

Zaklinała i wróżbiła co się dało,

W transie ćwiczyła seidr,

I przyniosła rozkosz

Do złych kobiet.

Natychmiast opisuje to, co większość ludzi dziś zna jako czarownice z nagromadzenia europejskiego folkloru.A odpowiedź bogów Æsir w Edda Poetycka to było dokładnie to, co ludzie robili z czarownicami - dźgali ją i palili żywcem. A przynajmniej próbowali:

Kiedy Gullveig

Był nabijany włóczniami,

A w sali Najwyższego [Odyna]

Była poparzona;

Trzykrotnie spalony,

Trzykrotnie odrodzony,

Często, wiele razy,

A jednak żyje.

Czym jest magia Seidr?

Seidr, lub Seiðr, w mitologii norweskiej to specjalny rodzaj magii, który był praktykowany przez wielu bogów i istot w późniejszych okresach skandynawskiej epoki żelaza. Był on głównie związany z przepowiadaniem przyszłości, ale był również używany w kształtowaniu rzeczy zgodnie z wolą maga.

W wielu opowieściach seidr kojarzy się z szamanizmem i czarami. Miał też inne praktyczne zastosowania, ale nie są one tak dobrze zdefiniowane jak wróżenie z przyszłości i przeobrażanie.

Seidr był praktykowany zarówno przez bogów i istoty męskie, jak i żeńskie, ale był postrzegany głównie jako kobiecy rodzaj magii. W rzeczywistości męscy praktycy seidr, znani jako seiðmenn, byli często prześladowani. Ich zabawy w seidr były postrzegane jako tabu, podczas gdy kobiety praktykujące seidr były w większości akceptowane. Wydaje się, że tak było w późniejszych okresach nordyckich - we wcześniejszych historiach, takich jak ta o Gullveigu,żeńskie "czarownice" były również złośliwie traktowane i prześladowane.

Podobnie jak bardziej znane europejskie czary, seidr było używane zarówno do rzeczy "dobrych", jak i "zakazanych". Jak wyjaśniają strofy Gullveig, ona zaczarowany i wróżony rzeczy i ona również przyniósł rozkosz złym kobietom.

Najbardziej znanymi bogami praktykującymi seidr byli Vanirska bogini płodności Freyja i boga Wszechojca, Odyna.

Kim byli bogowie Vanir?

Bogowie Vanir w mitologii norweskiej byli oddzielnym panteonem bogów do bardziej znanych bogów Æsir z Asgardu. Vanir żyli w Vanaheim, innym z Dziewięciu Królestw, i byli ogólnie dużo bardziej pokojowym plemieniem bóstw.

Trzema najbardziej znanymi bogami Vanirów byli: bóg morza Njord i jego dwa dzieci, bliźniacze bóstwa płodności Freyr i Freyja.

Przyczyną wyodrębnienia dwóch panteonów Vanir i Æsir w skądinąd wspólnej mitologii norweskiej jest prawdopodobnie to, że Vanir byli początkowo czczeni tylko w Skandynawii, podczas gdy Æsir byli czczeni szerzej w całej Europie Północnej.

Ponieważ ludzie czczący oba panteony przez lata wchodzili w interakcje i mieszali się, oba panteony w końcu się połączyły. Jednak to połączenie obu panteonów zaczęło się od wielkiej wojny.

Początek wojny Vanir-Æsir

Wezwano Pierwsza wojna przez islandzkiego autora Edda Poetycka Snorri Sturluson, wojna Vanir-Æsir oznaczała zderzenie dwóch panteonów. Wojna rozpoczęła się od Gullveiga, który odegrał kluczową rolę w jej rozpoczęciu. Ostatecznie zakończyła się rozejmem i przyjęciem przez Æsirów Njorda, Freyra i Freyji do Asgardu.

Ponieważ Gullveig jest postrzegana jako bogini lub inny rodzaj istoty należącej do panteonu Vanirów, bogowie Vanirów byli wściekli z powodu traktowania jej przez Æsirów. Z drugiej strony, Æsirowie stali za swoją decyzją o (próbie) spalenia Gullveig na śmierć, ponieważ nie znali jeszcze magii seidr i postrzegali ją jako coś złego.

Co ciekawe, nic więcej nie mówi się o Gullveig po rozpoczęciu wojny Vanir-Æsir, mimo że specjalnie mówi się, że przeżyła wszystkie trzy próby spalenia, wskrzeszając się raz po raz.

Czy Gullveig to kolejne imię bogini Freyji?

Jedną z dominujących teorii na temat tego, dlaczego Gullveig nie jest w ogóle wspominana po rozpoczęciu wojny jest to, że była ona w rzeczywistości Vanirską boginią Freyją w przebraniu. Jest wiele powodów, dla których może to być prawda:

• Obok Odyna, Freyja jest najsłynniejszą praktykującą magię seidr w mitologii norweskiej. W rzeczywistości to Freyja uczy Odyna i innych bogów Æsir o seidr po wojnie.
• Freyja nie jest norweską boginią życia i odmładzania - ten tytuł należy do Idun - jest boginią płodności zarówno w kontekście seksualnym, jak i rolniczym. Powiązanie tego z samozmartwychwstaniem nie jest aż tak bardzo naciągane.
• Freja jest również boginią bogactwa i złota. Mówi się, że płacze złotymi łzami i jest również nosicielką słynnego złotego naszyjnika. Brísingamen To jest kluczowe połączenie z Gullveig. Nazwa Gullveig w języku staronordyjskim dosłownie tłumaczy się na Pijany złotem lub Pijany bogactwem ( Mewa oznaczające złoto i veig co oznacza odurzający napój). Co więcej, w jednej ze strof Gullveig otrzymuje także inne imię -... Heiðr co oznacza sławny, jasny, wyraźny lub lekki które mogą być również odniesieniami do złota, biżuterii, czy samej Freyji.
• Freyja jest znana w mitologii norweskiej jako bogini, która często podróżuje w przebraniu po Dziewięciu Królestwach, używając innych imion. Jest to coś, z czego słynie również Odyn, podobnie jak bóstwa patriarchalne w wielu innych panteonach i religiach. W przypadku Freyji, zwykle wędruje ona w poszukiwaniu swojego często zaginionego męża Óðra.

  Niektóre z imion Freyji to Gefn, Skjálf, Hörn, Sýr, Thrungva, Vanadis, Valfreyja i Mardöll.Podczas gdy ani Gullveig ani Heidr są częścią tej listy, może powinny być. W dwóch strofach Gullveig nie ma nic, co wskazywałoby, że jest ona nie Freyja w przebraniu i ta teoria mogłaby wyjaśnić, dlaczego tajemnicza czarownica Seidr nie jest wspominana w norweskich legendach po wojnie.

  Zobacz też: Symbolika trzech mądrych małp

Symbolika Gullveig

Nawet w swoich dwóch krótkich strofach Gullveig jest pokazana jako symbol wielu różnych rzeczy:

• Gullveig jest praktykiem tajemniczej wówczas i nowej sztuki magicznej, której bogowie Æsir nigdy wcześniej nie widzieli.
• Jest jednym z najstarszych przykładów archetypu czarownicy w kulturze i folklorze europejskim.
• Już samo imię Gullveig symbolizuje złoto, bogactwo i chciwość, a także ambiwalentny stosunek, jaki mieli Norwedzy do bogactwa - postrzegali je zarówno jako coś dobrego i pożądanego, jak i coś destrukcyjnego i niebezpiecznego.
• Gullveig, wielokrotnie nabijana na pal włóczniami i palona żywcem, jest przykładem klasycznych procesów o palenie czarownic, które stały się tak przerażająco praktykowane przez ludzi w Europie i Ameryce Północnej wieki później.
• Mit zmartwychwstania jest eksplorowany przez większość kultur i religii w takiej czy innej formie. Zdolność Gullveiga do wielokrotnego powrotu do życia po spaleniu symbolizuje zmartwychwstanie.
• Podobnie jak Helena z Troi w mitologii greckiej, która rozpoczęła wojnę trojańską, Gullveig stał się przyczyną jednego z największych konfliktów w mitologii norweskiej - konfliktu ich dwóch głównych panteonów bóstw.Ale w przeciwieństwie do Helena z Troi który po prostu stał, będąc ładnym, Gullveig osobiście zbliżył do siebie dwie różne kultury i sprawił, że ich rytuały i światopoglądy zderzyły się ze sobą.

Znaczenie Gullveiga w kulturze współczesnej

Trudno byłoby znaleźć nazwę Gullveig używaną gdziekolwiek we współczesnej literaturze i kulturze. W rzeczywistości, nawet w poprzedzających XX, XIX i XVIII wieku, Gullveig prawie nigdy nie jest wspominany.

Jej prawdopodobne alter-ego Freyja jest jednak bardziej znane, podobnie jak kulturowy trofeum, które Gullveig pomogła zapoczątkować - czarownice i palenie czarownic.

Zakończenie

Gullveig jest tylko dwukrotnie wspomniana w mitologii nordyckiej, ale jest bardzo prawdopodobne, że była po prostu wanirską boginią Freją w przebraniu. Skojarzeń jest zbyt wiele, by je zignorować. Niezależnie od tego, rola Gullveig jako tej, która pośrednio rozpoczęła wojnę Aesirów z Vanirami, czyni z niej ważną postać, która pozostaje przedmiotem wielu spekulacji.