Sadržaj
Japanska istorija i mitologija pune su nevjerovatnog oružja. Koplja i lukove favorizirala su mnoga misteriozna šintoistička i budistička božanstva, kao i mnogi samuraji i generali. Najpoznatija vrsta oružja u Japanu je, međutim, nesumnjivo mač.
Od legendarnih stoljetnih mačeva koji se do danas čuvaju u muzejima do mitoloških Deset šaka mačevima kojima rukuju šintoistički kami bogovi, lako se možete izgubiti u svijetu fantastičnih legendarnih i mitoloških japanskih mačeva.
Različiti Totsuka no Tsurugi mačevi u japanskoj mitologiji
Radi jasnoće, raspravljat ćemo o mitološkim i povijesnim japanskim mačevima u dva različita odjeljka iako se te dvije grupe često preklapaju. I za početak, počećemo sa posebnom grupom japanskih mitoloških mačeva – Totsuka no Tsurugi mačevima.
Izraz Totsuka no Tsurugi (十拳剣) doslovno se prevodi kao Mač od deset širina šaka (ili deset dužina dlana, što se odnosi na impresivnu dužinu ovih mačeva).
Kada prvi put čitate šintoističke mitove, lako je to pobrkati kao naziv za pravi mač. Međutim, to nije slučaj. Umjesto toga, Totsuka no Tsurugi je posebna klasa magičnih mačeva koje koriste višestruki šinto kami bogovi kroz šintoističku mitologiju.
Svaki od tih Totsuka no Tsurugi mačeva obično ima svoje zasebno ime kao što je Ame noOhabari , mač Oca kamija šintoizma Izanagi , ili Ame no Habakiri , mač oluje kami Susanoo. Oba ova mača su Totsuka no Tsurugi i njihova imena se koriste naizmenično sa ovim zajedničkim izrazom u njihovim mitovima.
Ali, da uđemo u malo više detalja, idemo na 4 najpoznatija Totsuka no Tsurugi mača jedan po jedan.
1- Ame no Ohabari (天之尾羽張)
Ame no Ohabari je Totsuka no Tsurugi mač šintoističkog oca kamija Izanagija. Najpoznatija upotreba Ame no Ohabari bila je kada je Izanagi ubio vlastitog novorođenog sina Kagutsuchija. Užasna nesreća dogodila se odmah nakon što je Kagutsuchi – kami vatre – ubio vlastitu majku i Izanagijevu suprugu, majku kami Izanami.
Kagutsuchi je to uradio nenamjerno jer ju je samo spalio tokom porođaja – vatreni kami nije mogao kontrolišu činjenicu da je bio u potpunosti zahvaćen plamenom. Ipak, Izanagi je pao u slijepi bijes i rasjekao svog vatrenog sina na nekoliko različitih komada s Ame no Ohabari. Izanagi je potom rasuo Kagutsuchijeve ostatke po Japanu, stvarajući osam velikih aktivnih vulkana u toj otočkoj državi. Ukratko, ovaj mit oslikava milenijumsku borbu Japana sa brojnim smrtonosnim vulkanima u zemlji.
Mit se, međutim, tu ne završava. Nakon Kagutsuchijeve smrti i rasparčavanja, mač Ame no Ohabari je „porodio“ nekoliko novih šintoističkih bogova izkrv Kagutsuchija koja je još curila iz oštrice. Neki od ovih kamija uključivali su Takemikazuchija, kamija mačeva i groma, i Futsunushija, još jednog poznatog kamija ratnika koji rukuje mačem.
2- Ame no Murakumo(天叢雲剣)
Također poznat kao Kusanagi no Tsurugi (草薙の剣), naziv ovog Totsuka no Tsurugi mača prevodi se kao mač koji skuplja oblake . Ime je sasvim prikladno s obzirom na to da je ovo bio jedan od dva mača Deset šaka koje su koristili kami oluja Susanoo.
Olujni kami je naišao na Ame no Murakumo nakon što je ubio Veliku zmiju Orochi. Susanoo je pronašao oštricu unutar lešine čudovišta kao dio njegovog repa.
Kako se Susanoo upravo posvađao sa svojom sestrom Amaterasu , voljenom šinto kami sunca, Susanoo je uzeo Ame no Murakumo se vratila u Amaterasuovo nebesko carstvo i dala joj mač u pokušaju pomirenja. Amaterasu je prihvatio i dva kamija su oprostila jedan drugome za njihovu svađu.
Kasnije se pričalo da je mač Ame no Murakumo prenet na Yamato Takeru (日本武尊), legendarnog dvanaestog cara Japana. Danas se mač poštuje kao jedna od najsvetijih japanskih relikvija ili kao jedna od Tri carske regalije Japana zajedno sa ogledalom Yata no Kagami i draguljem Yasakani no Magatama.
3- Ame no Habakiri (天羽々斬)
Ovaj mač Totsuka no Tsurugi je drugičuveni mač oluje kami Susanoo. Njegovo ime se prevodi kao Ubica zmija Takamagahare jer je to bio mač koji je Susanoo koristio da ubije zmiju Orochi. Dok je bog oluje dao Ame no Murakumo Amaterasu, zadržao je Ame no Habakiri za sebe i nastavio ga koristiti kroz šintoističku mitologiju. Danas se kaže da je mač sadržan u poznatom šintoističkom svetištu Isonokami.
4- Futsunomitama no Tsurugi (布都御魂)
Još jedan Totsuka no Tsurugi mač , Futsunomitama je držao Takemikazuchi – kami mačeva i oluja rođen iz Izanagijevog Totsuka no Tsurugi mača Ame no Ohabari.
Takemikazuchi je jedan od najpoznatijih šintoističkih bogova jer je bio nebeski kami je poslao u Japan da "umiri" Srednju zemlju, odnosno staru provinciju Izumo u Japanu. Takemikazuchi se borio protiv mnogih čudovišta i manjih zemaljskih kamija u svojoj kampanji i na kraju je uspio pokoriti provinciju svojim moćnim mačem Futsunomitama.
Kasnije, u drugom mitu, Takemikazuchi je dao mač Futsunomitama legendarnom japanskom caru Jimmuu da pomogne osvojio je regiju Kumano u Japanu. Danas se takođe kaže da je duh Futsunomitame sadržan u svetištu Isonokami.
Tenka Goken ili Pet legendarnih sečiva Japana
Pored mnogih moćnih mitoloških oružja u šintoizmu, Istorija Japana je takođe puna mnogih poznatih samurajskih mačeva. Pet ih jeposebno legendarni i poznati su kao Tenka Goken ili Pet najvećih mačeva pod nebom .
Tri od ovih oružja se smatraju nacionalnim blagom Japana, jedno je sveta relikvija Nichiren budizma, i jedno je carsko vlasništvo.
1- Dōjikiri Yasutsuna (童子切)
Dōjikiri ili Ubica Shuten-dōji je vjerovatno najviše poznata i poštovana oštrica Tenka Goken. Često se smatra " yokozuna svih japanskih mačeva" ili najviše rangiranim od svih mačeva u Japanu zbog svog savršenstva.
Ikonski mač izradio je poznati kovač oštrica Hōki- no-Kuni Yasutsuna negde između 10. i 12. veka nove ere. Smatran nacionalnim blagom, trenutno se nalazi u Nacionalnom muzeju u Tokiju.
Najpoznatiji podvig mača Dōjikiri Yasutsuna je ubistvo Shuten-dōjija – moćnog i zlog ogra koji je mučio provinciju Izu. U to vrijeme, Dōjikirijem je upravljao Minamoto no Yorimitsu, jedan od najranijih članova poznatog samurajskog klana Minamoto. I dok je ubistvo ogra vjerovatno samo mit, Minamoto no Yorimitsu je poznata istorijska ličnost sa mnogim dokumentovanim vojnim podvizima.
2- Onimaru Kunitsuna (鬼丸国綱)
Onimaru ili samo Demon je poznati mač koji je izradio Awataguchi Sakon-no-Shōgen Kunitsuna. To je jedan od legendarnih mačeva šoguna iz klana Ashikaga koji je vladao Japanom između14. i 16. vek nove ere.
Jedna priča u Taiheiki istorijskom epu tvrdi da se Onimaru mogao sam kretati i da je jednom čak ubio oni demon koji je mučio Hōjō Tokimasu iz Kamakura šogunata.
Oni demon je mučio Tokimase snove svake noći sve dok jedan starac nije došao u Tokimasine snove i predstavio se kao duh od mača. Starac je rekao Tokimasi da očisti mač kako bi se mogao pobrinuti za demona. Kada je Tokimasa očistio i uglancao mač, Onimari je skočio i ubio demona.
3- Mikazuki Munechika (三日月)
U prevodu Polumjesec, Mikazuki je izradio kovač sečiva Sanjo Kokaji Munechika između 10. i 12. stoljeća nove ere. Zove se Mikazuki zbog svog naglašenog zakrivljenog oblika iako zakrivljenost od ~2,7 cm nije toliko neobična za mač katana.
Japanska Noh predstava Kokaji govori da je Mikazuki mač blagoslovio Inari, šinto kami lisica, plodnosti i prosperiteta. Također se smatra nacionalnim blagom, Mikazuki je trenutno u vlasništvu Tokijskog nacionalnog muzeja.
4- Ōdenta Mitsuyo (大典太)
Mač Ōdenta je izradio majstor Miike Denta Mitsuyo. Njegovo ime doslovno se prevodi kao Velika Denta ili Najbolji među mačevima koje je iskovala Denta . Zajedno sa Onimaruom i Futatsu-meijem, Ōdenta jesmatra se jednim od tri regalija mača u vlasništvu šoguna iz klana Ashikaga.
Takođe se vjeruje da je mač nekada bio u vlasništvu Maede Toshiie, jednog od najlegendarnijih japanskih generala. Postoji čak i legenda da je Ōdenta jednom izliječio jednu od kćeri Toshiie.
5- Juzumaru Tsunetsugu (数珠丸)
Josumaru ili Rosary je kreirao Aoe Tsunetsugi. Trenutno je u vlasništvu hrama Honkōji, Amagasaki, i smatra se važnom budističkom relikvijom. Vjeruje se da je mač pripadao Nichirenu, poznatom japanskom budističkom svešteniku iz perioda Kamakura (12. do 14. vijek nove ere).
Prema legendi, Nichiren je ukrasio mač džuzuom, vrstom budističke brojanice odakle dolazi ime Juzumaru. Svrha juzua je bila čišćenje zlih duhova i zato se vjeruje da Juzumaru ima magična svojstva čišćenja.
Drugi legendarni japanski mačevi
Postoji gotovo bezbroj drugih legendarnih mačeva u šintoizmu, budizmu i u japanskoj istoriji i bilo bi nemoguće pokriti ih sve. Neki su svakako vrijedni spomena, pa idemo u nastavku kroz nekoliko drugih najlegendarnijih japanskih mačeva.
1- Muramasa (村正)
U modernom popu kulture, Muramasa mačevi se često posmatraju kao proklete oštrice. Istorijski, međutim, ovi mačevi su preuzeli svoje ime od porodičnog imena Muramasa Sengo, jednog odnajbolji japanski kovači sečiva koji su živeli u eri Muromachi (14. do 16. vek nove ere dok je klan Ashikaga vladao Japanom).
Muramasa Sengo je stvorio mnoge legendarne oštrice u svoje vreme i njegovo ime je živelo kroz vekove. Na kraju je moćni klan Tokugawa osnovao školu Muramasa kako bi naučio buduće kovače noževa da prave mačeve jednako dobro kao i Muramasa Sengo. Međutim, zbog niza nesretnih događaja, kasnije vođe Tokugawe su počeli da gledaju na Muramasa mačeve kao na zlokobno i prokleto oružje koje se ne bi trebalo koristiti.
Danas je određeni broj Muramasa mačeva još uvijek dobro očuvan i povremeno se prikazuje na izložbama i muzejima širom Japana.
2- Kogitsunemaru (小狐丸)
Kogitsunemaru, ili Mala lisica kako se prevodi na Engleski, je mitski japanski mač za koji se vjeruje da ga je izradio Sanjou Munechika u Heian periodu (od 8. do 12. stoljeća nove ere). Vjeruje se da je mač posljednji put bio u vlasništvu porodice Kujou, ali se sada vjeruje da je izgubljen.
Ono što je jedinstveno kod Kogitsunemarua je priča o njegovom stvaranju. Kaže se da je Sanjou imao malu pomoć u stvaranju ovog legendarnog mača od strane dječjeg avatara Inarija, šinto kamija lisica, između ostalog, otuda i naziv Mala lisica . Inari je takođe bio bog zaštitnik cara Go-Ichijoa koji je vladao u Heian periodu oko stvaranja male lisicemač.
3- Kogarasumaru (小烏丸)
Jedan od najpoznatijih japanskih Tachi samurajskih mačeva, Kogarasumaru je vjerovatno izradio legendarni kovač sečiva Amakuni u 8. veku nove ere. Mač je danas dio carske kolekcije jer je oštrica i dalje dobro očuvana.
Vjeruje se da je mač jedan od prvih samurajskih mačeva ikada stvorenih. Bio je to i naslijeđe poznate porodice Taira tokom građanskog rata Genpei u 12. vijeku između klanova Taira i Minamoto.
Postoji i nekoliko mitskih legendi o maču. Jedan od njih tvrdi da ga je porodici Taira dao Yatagarasu, božanska tronožna vrana sunca u šintoističkoj mitologiji.
Završavanje
Ova lista pokazuje do koje mjere koji se mačevi pojavljuju u japanskoj mitologiji i istoriji, a opet, nipošto nije iscrpan spisak. Svaki od ovih mačeva nosi svoje legende i mitove, a neki se još uvijek pažljivo čuvaju.