Día de los Muertos is een meerdaagse feestdag die zijn oorsprong vindt in Mexico Dit feest vindt plaats op 1 en 2 november. Men gelooft dat tijdens dit feest de geesten van de doden terugkomen om wat tijd door te brengen onder de levenden, dus families en vrienden komen samen om de zielen van hun geliefden te verwelkomen.

Een van de belangrijkste tradities in verband met deze feestdag is de decoratie van gepersonaliseerde, zelfgemaakte altaren (bekend als ofrendas in het Spaans), opgedragen aan de nagedachtenis van de overledenen.

Altaren zijn zelfgemaakt en gepersonaliseerd, dus elk van hen is uniek op zijn eigen manier. Traditionele altaren delen echter een reeks gemeenschappelijke elementen, zoals de structuur, en de elementen erop, waaronder gemodelleerde menselijke schedels (gemaakt van klei of keramiek), zout, goudsbloemen, eten, drinken, enkele persoonlijke bezittingen van de overledene, kaarsen, kopal, wierook, suikerschedels, water, en papier cortado uitsparingen.

Hier volgt een nadere blik op de geschiedenis en de elementen van een traditioneel Día de los Muertos-altaar, en wat elk daarvan voorstelt.

De historische oorsprong van het altaar van Día de los Muertos

De wortels van Día de los Muertos' gaan diep in de Azteekse tijdperk van Mexico In de oudheid hielden de Azteken het hele jaar door rituelen om hun doden te eren.

Maar nadat de Spanjaarden Mexico veroverden in de 16e eeuw, verplaatste de katholieke kerk alle inheemse tradities betreffende de verering van de doden naar 1 november (Allerheiligen) en 2 november (Allerzielen), zodat ze zouden passen in de christelijke kalender.

Uiteindelijk werd de plechtigheid waarmee deze twee feestdagen werden gevierd vervangen door een veel feestelijker houding, aangezien de Mexicanen de dood met een bijzonder gevoel van "vrolijkheid" begonnen te benaderen. Vandaag de dag vermengt de viering van de Día de los Muertos elementen uit zowel de Azteekse als de katholieke traditie.

Dit syncretisme is de reden waarom het vinden van de exacte historische oorsprong van de Día de los Muertos-altaren een moeilijke taak kan worden. Aangezien de aanbidding van voorouders in het katholicisme verboden is, lijkt het echter veel veiliger om aan te nemen dat het religieuze substraat waaruit dit element is voortgekomen in de eerste plaats toebehoort aan de Azteken.

Elementen van Dia de los Muertos altaar

Bron

1. Structuur

De structuur van het Día de los Muertos-altaar heeft vaak meerdere niveaus. Deze structuur met meerdere niveaus wordt verondersteld de drie lagen van de schepping weer te geven die bestaat in Azteekse mythologie - de hemel, de aarde en de onderwereld.

Om de structuur van het altaar op te zetten, kiezen de vierders een ruimte in hun huis die vrij is van de traditionele inrichting. Op die plaats wordt een reeks houten kisten opgesteld die boven elkaar zijn geplaatst. Er kunnen ook andere soorten containers worden gebruikt, zolang ze voldoende stabiliteit bieden.

Veel mensen gebruiken ook een tafel als basis van hun altaar, om de hoogte ervan te vergroten. Het geheel wordt meestal bedekt met schone tafelkleden.

2. Zout

Zout staat voor de verlenging van het leven na de dood. Bovendien wordt zout verondersteld de zielen van de doden te zuiveren, zodat de geesten van de overledenen hun jaarlijkse rondreis kunnen voortzetten.

Vermeldenswaard is ook dat zout in veel religieuze tradities over de hele wereld nauw verbonden is met het begin van het leven.

3. Goudsbloemen

Verse bloemen worden meestal gebruikt om het dodenaltaar te versieren, met de cempasúchil bloem, of goudsbloemen die bij de Mexicanen de voorkeur geniet. In Mexico worden goudsbloemen ook wel flor de muerto wat "bloem van de doden" betekent.

Het rituele gebruik van de goudsbloem gaat terug tot de tijd van de Azteken, die geloofden dat de bloem genezende krachten had. Het geloof over goudsbloemen is echter in de loop der tijd veranderd. Volgens de hedendaagse Mexicaanse traditie kunnen de heldere oranje en gele kleuren en de sterke geur van deze bloem worden gebruikt om de doden te laten weten welke weg hen naar hun altaar zou brengen.

Daarom laten veel mensen een spoor van goudsbloemblaadjes achter tussen de graven van hun geliefden en hun huizen. Een andere bloem die hiervoor meestal wordt gebruikt is de barro de obispo ook bekend als hanenkam.

4. Eten en drinken

Op Día de los Muertos zetten de feestvierders ook eten en drinken op het altaar, zodat de zielen van hun geliefden minstens één keer per jaar kunnen genieten van hun favoriete maaltijden.

Enkele van de traditionele gerechten die tijdens deze feestdag worden geserveerd zijn tamales, kip of vlees in molsaus, sopa azteca, amaranth zaden, atole (maïspap), appels bananen, en pan de muerto (Dit laatste is een zoet broodje, waarvan de bovenkant is versierd met twee gekruiste stukjes deeg in de vorm van botten.

Bij de offergaven aan de doden is altijd water aanwezig, omdat men gelooft dat de geesten dorst krijgen tijdens hun rondreis naar het land van de levenden. Maar ook meer feestelijke dranken, zoals tequila, mezcal en pulque (een traditionele Mexicaanse likeur) worden voor deze gelegenheid geserveerd.

Zoet voedsel wordt speciaal aangeboden tijdens de eerste november, als de Mexicanen kinderen herdenken die zijn overleden, aangeduid als angelitos (of "engeltjes"), op deze dag. 2 november wordt meer geassocieerd met de viering van overleden volwassenen.

5. Persoonlijke voorwerpen

Sommige persoonlijke voorwerpen van de doden worden ook vaak op het altaar tentoongesteld, als een manier om de herinnering aan de overledenen levend te houden.

Foto's van de overledene, kleding zoals hoeden of rebozos Pijpen, horloges, ringen en kettingen behoren tot de persoonlijke bezittingen die traditioneel op het altaar worden gelegd tijdens deze feestdag. Speelgoed wordt ook vaak gevonden op de altaren van overleden kinderen.

6. Kaarsen en waxinelichtjes

Men gelooft dat de warme gloed van de kaarsen en andere votiefverlichting de doden helpt de weg naar hun altaar te vinden, vooral 's nachts. Kaarsen worden ook geassocieerd met de begrippen geloof en hoop.

Het is ook vermeldenswaard dat in veel Latijns-Amerikaanse katholieke gemeenschappen, zoals de Mexicaanse, kaarsen worden aangeboden aan de animas (de zielen van de doden), om ervoor te zorgen dat ze vrede en rust vinden in het hiernamaals.

7. Suikerschedels

Suikerschedels Er is echter niets engs aan deze eetbare schedels, want ze zijn meestal versierd met cartooneske uitdrukkingen.

Suikerschedels gaan soms vergezeld van andere traditionele Día de los Muertos-snoepjes, zoals kistvormige snoepjes en het brood van de doden.

8. Schedels

Deze op klei of keramiek gegoten menselijke schedels confronteren de feestvierders met hun sterfelijkheid en herinneren de levenden eraan dat ook zij op een dag dode voorouders zullen zijn.

Daarom wordt aangenomen dat schedels die op Día de los Muertos-altaren worden geplaatst niet alleen de dood vertegenwoordigen, maar ook het belang van het cyclisch respecteren van de doden.

9. Vier elementen

De vier elementen worden geassocieerd met de reis die de doden moeten afleggen telkens ze terugkeren naar de wereld van de levenden.

Op het altaar wordt een manifestatie van elk element symbolisch weergegeven:

• Voedsel is verbonden met de aarde
• Een glas water vertegenwoordigt het element water
• Kaarsen zijn verbonden met vuur
• De papel picado (kleurrijke tissue papier knipsels met ingewikkelde ontwerpen) wordt geïdentificeerd met de wind

In het laatste geval wordt de associatie tussen de papieren figuurtjes en de wind gegeven door de bewegingen die de papel picado wanneer er een luchtstroom doorheen stroomt.

10. Kopal en wierook

Men gelooft dat ondeugende geesten soms proberen de offergaven voor andere zielen te stelen. Daarom zuiveren families en vrienden tijdens Día de los Muertos hun huizen door kopalhars te verbranden.

Vreemd genoeg gaat het gebruik van kopal voor ceremoniële doeleinden terug tot de tijd van de Azteken, ook al werd wierook voor het eerst in Latijns-Amerika geïntroduceerd door de katholieke kerk. Net als kopal wordt wierook gebruikt om slechte geesten te verdrijven en met zijn geuren het bidden te vergemakkelijken.

Conclusie

Het bouwen van het altaar tijdens de Día de los Muertos is een van de fundamentele onderdelen van deze feestdag. Deze traditie, die zijn oorsprong vindt in Mexico, combineert elementen van zowel de Azteekse als de katholieke ceremonies. Deze altaren herdenken de overledenen en betuigen respect aan hen op hun eigen unieke manier.