De leeuw is een krachtig beeld dat door de eeuwen heen in kunst, muziek, architectuur, literatuur en religie is gebruikt. Hij vertegenwoordigt sterkte De leeuw van de stam Juda is een voorbeeld hiervan als een belangrijke bron van betekenis en spiritualiteit voor zowel Joden als christenen.

De Leeuw van Juda - In het Jodendom

De Leeuw van Juda vindt zijn oorsprong in het boek Genesis, waar Jacob vanaf zijn sterfbed zijn twaalf zonen zegent. Elk van de zonen is een naamgenoot van een van de twaalf stammen van Israël.

Als Jacob, ook bekend als Israël, zijn zoon Juda zegent, noemt hij hem, "een leeuwenwelp " en zegt dat " hij hurkt als een leeuw en als een leeuwin "(Genesis 49:9). Zo werd de stam Juda geïdentificeerd met het symbool van de leeuw.

Enkele eeuwen later werd het Koninkrijk Israël, na verenigd te zijn geweest onder koning David en zijn zoon Salomo, in 922 voor Christus verdeeld in een noordelijk en een zuidelijk koninkrijk.

Het noordelijke koninkrijk bestond uit 10 stammen en behield de naam Israël. Het zuidelijke koninkrijk, bestaande uit alleen de stammen Juda en Benjamin, nam de naam Juda aan.

Na de verovering en opname van het noordelijke koninkrijk in het Assyrische rijk, overleefde het zuidelijke koninkrijk Juda tot de verovering door de Babyloniërs. In plaats van volledig te worden opgenomen, bleven sommige Hebreeërs echter in het land achter, en een aantal ballingen keerde uiteindelijk terug onder de heerschappij van het Medo-Perzische rijk dat de Babyloniërs opvolgde.

De moderne Joden zijn de voorouders van deze Hebreeërs, en het is van hun religieuze overtuigingen dat het Jodendom is afgeleid.

In het oude Israël was de leeuw een belangrijk symbool van macht, moed, rechtvaardigheid en Gods bescherming. Er zijn aanwijzingen dat afbeeldingen van leeuwen prominent aanwezig waren in zowel de Solomonische tempel als de herbouwde tweede tempel na de terugkeer uit de ballingschap onder Ezra en Nehemia.

Er zijn verschillende vermeldingen van leeuwen in de Hebreeuwse Bijbel. Er wordt melding gemaakt van het bestaan van leeuwen in de wildernis rond de steden en dorpen van Israël. Ze zwierven door de heuvels en vielen vaak kuddes aan. Een ander voorbeeld is dat koning David beweert een leeuw te hebben gedood om zijn schapen te beschermen (1Koningen 17:36). Zo rechtvaardigde hij zijn bewering dat hij de reus Goliath kon doden.

Gemeentelijke vlag van Jeruzalem met de Leeuw van Juda

Tegenwoordig blijft de leeuw belangrijk als identiteitskenmerk voor het Joodse volk, zowel politiek als spiritueel. De leeuw werd een symbool voor de natie Israël, haar moed, macht en rechtvaardigheid. Hij staat ook op de vlag en het embleem van de stad Jeruzalem.

Leeuwen versieren vaak de ark, de sierlijke kast die de rollen van de Tora bevat, aan de voorkant van veel synagogen. Een gebruikelijke versiering op deze arken is een weergave van de tien geboden, geschreven op stenen tafelen en geflankeerd door twee staande leeuwen.

Leeuw van Juda in het Christendom

De Leeuw van de stam Juda is, net als vele andere Hebreeuwse symbolen uit het Oude Testament, in het christendom opgenomen en krijgt een nieuwe betekenis in de persoon van Jezus Christus. Het Boek Openbaring, rond 96 na Christus geschreven door een vroege christelijke leider genaamd Johannes de Oudere, verwijst naar de Leeuw van Juda - "De Leeuw van de stam Juda, de Wortel van David, heeft overwonnen, zodat hij hetrol" (Openbaring 5:5).

In de christelijke theologie wordt dit opgevat als een verwijzing naar de tweede komst van Jezus, wanneer hij zal terugkeren om al zijn vijanden te overwinnen, inclusief Satan. Onmiddellijk na dit vers volgt een beschrijving van een lam dat is geslacht. Jezus verdient de beschrijving van Leeuw en Lam onder christenen uit deze passage.

In de christelijke theologie bevestigt deze passage belangrijke profetieën over de persoon en het werk van Jezus als de Leeuw van Juda. Hij wordt geïdentificeerd als erfgenaam van David en dus de rechtmatige koning van de Joden. Hij wordt afgeschilderd als veroveraar, ondanks het feit dat hij een vreselijke dood door kruisiging heeft doorstaan.

Hij heeft dus de dood overwonnen door zijn opstanding. Hij zal ook terugkeren om zijn verovering te voltooien. Hij alleen kan de boekrol openen die in het boek Openbaring als symbool dient voor het hoogtepunt van de menselijke geschiedenis en het einde der tijden.

Tegenwoordig wordt het beeld van de leeuw door christenen bijna uitsluitend begrepen als een verwijzing naar Jezus. Dit is sinds het midden van de 20e eeuw in hoge mate bevorderd door de populariteit van C.S. Lewis' Kronieken van Narnia Aslan is sterk, moedig, rechtvaardig, fel en zelfopofferend. Behalve in de literatuur is de leeuw ook veel te vinden in moderne christelijke kunst, muziek en film.

De Leeuw van Juda in het Rijk van Ethiopië

Een ander interessant gebruik van de term Leeuw van Juda is als titel voor de keizer van Ethiopië.

Volgens de geschiedschrijving in de 14e eeuwse tekst bekend als Kebra Negast , de stichter van de Solomonische dynastie van Ethiopië, was de nakomeling van koning Salomo van Israël en Makeda, de koningin van Sheba, die hem in Jeruzalem bezocht.

Een verslag van dit bezoek is te vinden in het boek 1e Koningen hoofdstuk 10, hoewel er geen melding wordt gemaakt van een relatie of nakomelingen.

Volgens de Ethiopische traditie, zowel nationaal als religieus, wijdde Menelik I in de 10e eeuw voor Christus de Solomonische dynastie van Ethiopië in. Het claimen van afstamming van Menelik was enkele eeuwen lang een belangrijk aspect van het keizerschap.

De Leeuw van Juda en de Rastafari Beweging

Leeuw van Juda afgebeeld op de Rastafariaanse vlag

De Ethiopische keizer met de titel Leeuw van Juda figureert prominent in Rastafarianisme een religieuze, culturele en politieke beweging die ontstond in Jamaica in de jaren 1930.

Volgens het rastafarisme hebben de Bijbelse verwijzingen naar de Leeuw van de stam Juda specifiek betrekking op Haile Selassie I, de keizer van Ethiopië van 1930-1974.

Sommige Rastafari's zien hem als de tweede komst van Christus. Bij zijn kroning kreeg hij de titel "Koning der koningen en Heer der heren, veroverende leeuw van de stam Juda". Tijdens zijn leven beschouwde Haile Selassie zichzelf als een vroom christen, en verwierp hij de groeiende bewering dat hij de tweede komst van Christus was.

Om te recapituleren

Voor Joden is de Leeuw van Juda een belangrijk etnisch en religieus symbool, dat hen verbindt met hun begin als volk, hun land en hun identiteit als kinderen van God. Hij dient nog steeds als herinnering in hun openbare eredienst en als symbool van hun sociaal-politieke identiteit.

Voor christenen is Jezus de Leeuw van Juda die zal terugkeren om de aarde te veroveren, in tegenstelling tot zijn eerste verschijning op aarde als offerlam. Dit geeft christenen hoop dat het kwaad, dat nu moet worden verdragen, ooit zal worden overwonnen.

De Leeuw van Juda figureert ook prominent in de geschiedenis van Afrika en Afro-centrische bewegingen van de 20e eeuw, zoals het Rastafarianisme.

In al deze uitdrukkingen roept de leeuw de ideeën op van moed, kracht, wreedheid, majesteit, koninklijkheid en rechtvaardigheid.